آیه ۱۰۷ سوره صافات: تفاوت میان نسخه‌ها

به گزارش [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]] گفتگوهای فراوانی در توضیح عظیم بودن ذبح در آیه دارند. [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] دلیل باعظمت بودن ذبح را از سوی خدا و بدون نسل بودن قوچ و حفظ شدن اسماعیل در قبال آن دانسته است. گفته شده بیشتر مفسران شیعه و سنی مقصود از ذبح عظیم را قوچی دانسته‌اند که [[جبرئیل]] از سوی خدا آورد. بنا‌بر [[حدیث]]ی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در تفسیر باطنی این آیه، [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] به‌عنوان ذبح عظیم معرفی شده است.

== ذبح اسماعیل یا اسحاق ==

{{اصلی|ذبیح‌الله}}

برخی از اهل سنت با استناد بر پایه بعضی روایات<ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۱-۲۸۵.</ref> ذبیح‌الله را لقب اسحاق<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.</ref> و برخی دیگر با استناد به دسته‌ای دیگر از روایات ذبیح را اسماعیل دانسته‌اند.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.</ref>

== امام حسین(ع) مصداق ذبح عظیم ==

برخی منابع تفسیری شیعه بر‌اساس حدیثی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ۵۸-۵۹؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۰۹.</ref> در تفسیر باطنی آیه، [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را ذبح عظیم و جایگزین ذبح اسماعیل معرفی کرده‌اند.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۶۱۸-۶۱۹؛ فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۷۹؛ عروسی حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۲۹-۴۳۰.</ref> بنا‌بر این حدیث پس از دستور قربانی قوچ به‌جای اسماعیل، [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]] آرزو کرد کاش فرزندش اسماعیل را به دست خود قربان کرده بود، تا دلش مانند دل پدری که فرزندش را ذبح کرده به درد آید و سزاوار والاترین درجات اهل ثواب که در مصائب صبر می‌کنند، شود. ابراهیم در پاسخ به سوال خدا از محبوب‌ترین مخلوقات در نزدش، نام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] را آورد و حتی فرزندش را عزیزتر از فرزند خودش خواند. سپس خدا فرمود:‌ای ابراهیم گروهی که گمان می‌کنند از امّت محمد هستند، فرزندش حسین را بعد از او با ظلم و دشمنی مانند قوچی می‌کشند و با این کار، سزاوار غضب من می‌شوند. ابراهیم از این سخن بی‌تاب شد و دلش به درد آمد و شروع به گریه کرد. خدا فرمود بی‌تابی تو را بر فرزندت اگر او را کشته بودی با جزعت بر حسین و قتل او، معاوضه کردم و برای تو بالاترین درجاتی را قرار دادم که ثواب [[صبر]] بر مصائب است.

== جستارهای وابسته ==

* [[عید قربان]]