پرش به محتوا

دعائم الاسلام (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسه‌های عربی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
| پیش از          =
| پیش از          =
}}
}}
'''دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام والقضایا و الاحکام عن اهل بیت رسول الله علیه و علیهم افضل السلام'''، کتابی درباره باورهای دینی و احکام فقهی مذهب [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] و مهمترین کتاب [[قاضی نعمان مغربی|قاضی‌نعمان]] در [[فقه]] است که به سفارش خلیفۀ فاطمی، [[المعز لدین‌الله]] نگاشته شده است. این کتاب علاوه بر آنکه تمامی ابواب معروف فقه را در بر دارد، در نخستین مبحث خود با عنوان کتاب الولایة، به برخی از مهم‌ترین باورهای اسماعیلی پرداخته است. [[ایمان]] از دیدگاه اسماعیلیان و تفاوت آن با [[اسلام]] و نیز [[ولایت]] [[اهل‌بیت]] و تشویق به فراگیری علم مباحثی است که در این بخش مطرح شده است.  
'''دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام والقضایا و الاحکام عن اهل بیت رسول الله علیه و علیهم افضل السلام'''، کتابی درباره باورهای دینی و احکام فقهی مذهب [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] و مهمترین کتاب [[قاضی نعمان مغربی|قاضی‌نعمان]] در [[فقه]] است که به سفارش خلیفۀ فاطمی، [[المعز لدین‌الله]] نگاشته شده است. این کتاب تمامی ابواب معروف فقه را در بر دارد و در نخستین مبحث خود با عنوان کتاب الولایة، به برخی از مهم‌ترین باورهای اسماعیلی پرداخته است. [[ایمان]] از دیدگاه اسماعیلیان و تفاوت آن با [[اسلام]] و نیز [[ولایت]] [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]] و تشویق به فراگیری علم مباحثی است که در این بخش مطرح شده است.  


قاضی‌نعمان این کتاب را برپایۀ کتاب قبلیِ خود یعنی الایضاح نوشته و با حذف سلسله سندها و نیز خلاصه نمودن محتوای آن‌ها و چشم‌پوشی از احادیث متعارض در آن، این کتاب را فراهم نموده است.  
== مؤلف ==
این کتاب نزد [[اسماعیلیان]] جایگاه بلندی دارد و قانون اساسی حکومت فاطمیان بوده است. همچنین برخی از علمای [[اثناعشری]] در مباحث [[فقه]]ی خود از آن استفاده می‌کردند.
{{اصلی|قاضی نعمان مغربی}}
مؤلف این کتاب، قاضی‌نعمان مغربی، عالم قرن چهارم هجری است. وی در حکومت [[فاطمیان|فاطمی]]، مناصبی را بر عهده داشت و در مقطعی نیز قاضی‌القضات [[مصر]] شد. تألیفات او به ۴۷ کتاب می‌رسد و حیطه‌های مختلف علوم دینی از قبیل [[فقه]]، [[تأویل]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[حدیث|روایات]] و... را دربرمی‌گیرد.<ref> امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۱۰، ص۲۲۳.</ref>
== جایگاه  و اعتبار ==
قاضی‌نعمان این کتاب را برپایۀ کتاب الایضاح خود نوشته است و با حذف سلسله سندها و نیز خلاصه نمودن محتوای آن‌ها و چشم‌پوشی از احادیث متعارض در آن، این کتاب را فراهم نموده است. این کتاب نزد [[اسماعیلیه|اسماعیلیان]] جایگاه بلندی دارد و قانون اساسی حکومت فاطمیان بوده است. همچنین برخی از علمای [[امامیه|اثناعشری]] در مباحث [[فقه]]ی خود از آن استفاده می‌کردند.


== مؤلف کتاب ==
[[سید محمدمهدی بحرالعلوم|سید بحرالعلوم]] معتقد است که دعائم الاسلام و نویسنده آن معتبرند و نقل نکردن حدیث از امامان پس از [[امام صادق(ع)]]، به دلیل [[تقیه]] نویسنده بوده است.<ref>بحرالعلوم، الفوائدالرجالیه، منشورات مکتبة الصادق، ج۴ ، ص۱۴.</ref> اما [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] معتقد است که قاضی‌نعمان مجهول‌الحال است و دعائم الاسلام به دلیل اینکه روایات مرسل است، معتبر نیست.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۲۰، ص۱۸۵.</ref>
{{اصلی|قاضی نعمان مغربی}}
مؤلف این کتاب، قاضی‌نعمان مغربی، عالم قرن چهارم هجری است. وی در حکومت [[فاطمیان|فاطمی]]، مناصبی را بر عهده داشت و در مقطعی نیز قاضی‌القضات [[مصر]] شد. تألیفات او به ۴۷ کتاب می‌رسد و حیطه‌های مختلف علوم دینی از قبیل [[فقه]]، [[تأویل]]، [[تفسیر]]، [[حدیث|روایات]] و... را دربرمی‌گیرد.<ref> امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۱۰، ص۲۲۳.</ref>
== اعتبار ==
[[سید بحرالعلوم]] معتقد است که دعائم الاسلام و نویسنده آن معتبرند و نقل نکردن حدیث از امامان پس از [[امام صادق(ع)]]، به دلیل [[تقیه]] نویسنده بوده است.<ref>بحرالعلوم، الفوائدالرجالیه، منشورات مکتبة الصادق، ج۴ ، ص۱۴.</ref> اما [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] معتقد است که قاضی‌نعمان مجهول‌الحال است و دعائم الاسلام به دلیل اینکه روایات مرسل است، معتبر نیست.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۲۰، ص۱۸۵.</ref>


== محتوا==
== محتوا==
خط ۴۲: خط ۴۱:
[[ولایت]] (از همه برتر است و با ولایت و از طریق ولیّ، می‌توان به معرفت این پایه‌ها نائل آمد)، [[طهارت]]، [[نماز]]، [[زکات]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[جهاد]].|تاریخ بایگانی | منبع = <small>قاضی‌نعمان، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۲.</small> | تراز = چپ| عرض = 230px | اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#E0F5FF| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
[[ولایت]] (از همه برتر است و با ولایت و از طریق ولیّ، می‌توان به معرفت این پایه‌ها نائل آمد)، [[طهارت]]، [[نماز]]، [[زکات]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[جهاد]].|تاریخ بایگانی | منبع = <small>قاضی‌نعمان، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۲.</small> | تراز = چپ| عرض = 230px | اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#E0F5FF| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


این کتاب در دو جلد مباحث مربوط به [[عبادات]] و [[معاملات]] را بر اساس باورهای [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] مطرح کرده است. جلد اول به موضوع عبادات اختصاص دارد و در ۸ کتاب موضوعات هفت گانه ذیل را ارائه کرده است:
این کتاب در دو جلد مباحث مربوط به [[عبادت|عبادات]] و [[معاملات]] را بر اساس باورهای [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] مطرح کرده است. جلد اول به موضوع عبادات اختصاص دارد و در ۸ کتاب موضوعات هفت گانه ذیل را ارائه کرده است:
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|3}}
# [[ایمان]] از دیدگاه [[فاطمیان]]
# [[ایمان]] از دیدگاه [[فاطمیان]]