سوره زخرف: تفاوت میان نسخه‌ها

زُخرُف به معنی زر و زیور است که در آیه ۳۵ به کار رفته است {{یادداشت|وَزُخْرُفًا ۚ وَإِنْ كُلُّ ذَٰلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَالْآخِرَةُ عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُتَّقِينَ «و زر و زيورهاى [ديگر نيز]. و همه اينها جز متاع زندگى دنيا نيست، و آخرت پيش پروردگار تو براى پرهيزگاران است.» }}و به‌دلیل اشاره به بی‌ارزشی کالاها و زیور دنیایی در آیات ۳۳ تا ۳۵، این سوره به زخرف نامگذاری شده است.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۰.</ref>

این سوره ۸۹ آیه، ۸۳۸ کلمه و ۳۶۰۹ حرف دارد و از لحاظ حجم  جزو [[سوره‌های مثانی|سوره‌های مَثانی]] است.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۰.</ref> سوره زخرف از آن رو که با «حم» آغاز می‌شود، جزو هفت سوره [[حوامیم |حامیمات]]{{یادداشت|حوامیم هفت‌گانه عبارتند از: غافر، فصلت، شوری، زخرف، دخان، جاثیه، احقاف. خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۹۶۸.}} محسوب می‌شود و چهارمین سوره‌ از حامیمات است که با سوگند آغاز می‌شود.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۰.</ref>{{یادداشت| خداوند متعال در ۲۳ سوره و ۸۳ آیه با دلایل مختلفی به ذات اقدس خود، قرآن یا یکی از موضوعات مادی و معنوی جهان آفرینش سوگند یاد کرده است.پانزده سوره از این ۲۳ سوره با قسم آغاز شده و بقیه نیز همراه حروف مقطعه جمله قسم آمده است. سوره‌هایی که با سوگند آغاز شده‌اند، سوره‌های قسم یا فواتح قَسَمی نام دارند که عبارتند از: صافات: (والصافات صفا)؛

ترکیب «[[ام الکتاب|امّ الکتاب]]» در [[قرآن]] سه بار به‌کار رفته است.<ref>سوره آل عمران، آیه ۷؛ سوره رعد، آیه ۳۹؛ سوره زخرف، آیه ۴.</ref> مفسران، این عبارت را در این آیه، به «اصل و اساس کتاب» معنا کرده‌اند و با استناد به آیات ۲۱ و ۲۲ [[سوره بروج]]،{{یادداشت| «بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَّجِيدٌ فِي لَوْحٍ مَّحْفُوظٍ : آرى، آن قرآنى ارجمند است كه در لوحى محفوظ است»}}  مراد از ام‌الکتاب را [[لوح محفوظ]] دانسته‌اند.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۳۴؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۰۶ق، ج۹، ص ۶۰؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص ۲۴۵.</ref> لوح محفوظ کتابی است که تمام پدیده‌های عالم در آن ثبت شده و از هر گونه تغییری محفوظ است.<ref>سبحانی، مع الشیعه الامامیه، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>منظور از دو ویژگی ام الکتاب که عبارت از علیّ و حکیم است این است که کتاب(قرآن) در نزد ما در لوح محفوظ مقامى رفیع دارد و داراى احکام و اتقانى است که به خاطر آن، عقول دسترسى بدان ندارند،  و این دو صفت ، یعنى صفت علىّ و حکیم دلالت مى کنند بر این که ام الکتاب ، فوق عقول بشرى است، چون عقل بشر  تنها مى تواند چیزهایى را بفهمد که در آغاز از قبیل مفاهیم و الفاظ بوده باشد، و از مقدماتى تصدیقى ترکیب شده باشد که هر یک مترتب بر دیگرى است ، مانند آیات و جملات قرآنى . و اما چیزى که ماوراى مفاهیم و الفاظ است ، و قابل تبدیل به اجزاء و فصول نیست ، عقل راهى به درک آن ندارد.و ما آن را نازل و در خور درک عقول کردیم ، یعنى آن را خواندنى و عربى کردیم ، باشد که مردم آن را بفهمند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۸، ص ۸۵.  موسوی همدانی، ترجمه المیزان، ج۱۱۸،ص۱۲۳.</ref>

* جدال مردم با [[عیسی بن مریم]]، آوردن دلایل آشکار از سوی عیسی، دعوت به توحید، اختلاف احزاب{{یادداشت|برخی از مفسران ومترجمان قرآن، احزاب را گروه‌هایی از امت عیسی (ع) می دانند مانند: علامه طباطبایی، مکارم شیرازی، اثنی عشری و انصاریان وبرخی چون الهی قمشه ای احزاب را یهود و نصاری می دانند و برخی دیگر مانند آیتی توضیحی برای احزاب ذکر نکرده اند.طباطبایی، المیزان،۱۳۹۳ق، ج۱۸،ص۱۱۹. }} (آیه ۵۶-۶۵).