پرش به محتوا

اسماعیل پسر امام صادق(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
imported>Fayaz
imported>Fayaz
خط ۴۵: خط ۴۵:
برپایه روایتی‌ از [[زرارة بن اعین]]، پس‌ از مرگ‌ اسماعیل‌ و پیش‌ از دفن‌ او، [[امام صادق(ع)]] حدود سی تن‌ از یاران‌ نزدیک‌ خود را درباره مرگ‌ فرزندش‌ شاهد گرفت‌.<ref> نعمانی‌، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۲۸.</ref> همچنین [[غسل]]، [[کفن]]، [[تشییع جنازه]] و دفن او را آشکارا برگزار کرد<ref> نعمانی‌، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۲۸.</ref> و دستور داد به نیابت او [[حج]] به جا آورده شود.<ref> ابن‌شهرآشوب‌، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲۶۶.</ref> هدف امام از این کار زدودن اعتقاد به امامت وی بود چرا که به گمان برخی او امامِ پس از امام صادق بود.<ref> نگاه کنید به طبرسی‌، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۴۶؛ ابن‌شهرآشوب‌، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲۶۶.</ref> با این حال به اعتقاد برخی از اسماعیلیه، اسماعیل نمرده بود و ظاهرسازی مرگ‌ او برای فریب‌ مردم و حفظ جان او و اطرافیانش بوده است.<ref> نگاه کنید به شهرستانی‌، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۶؛ جوینی، تاریخ جهانگشای، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۱۴۶.</ref>
برپایه روایتی‌ از [[زرارة بن اعین]]، پس‌ از مرگ‌ اسماعیل‌ و پیش‌ از دفن‌ او، [[امام صادق(ع)]] حدود سی تن‌ از یاران‌ نزدیک‌ خود را درباره مرگ‌ فرزندش‌ شاهد گرفت‌.<ref> نعمانی‌، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۲۸.</ref> همچنین [[غسل]]، [[کفن]]، [[تشییع جنازه]] و دفن او را آشکارا برگزار کرد<ref> نعمانی‌، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۲۸.</ref> و دستور داد به نیابت او [[حج]] به جا آورده شود.<ref> ابن‌شهرآشوب‌، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲۶۶.</ref> هدف امام از این کار زدودن اعتقاد به امامت وی بود چرا که به گمان برخی او امامِ پس از امام صادق بود.<ref> نگاه کنید به طبرسی‌، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۴۶؛ ابن‌شهرآشوب‌، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲۶۶.</ref> با این حال به اعتقاد برخی از اسماعیلیه، اسماعیل نمرده بود و ظاهرسازی مرگ‌ او برای فریب‌ مردم و حفظ جان او و اطرافیانش بوده است.<ref> نگاه کنید به شهرستانی‌، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۶؛ جوینی، تاریخ جهانگشای، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۱۴۶.</ref>


==دیدگاه اسماعیلیه==
===دیدگاه اسماعیلیه===
{{اصلی|اسماعیلیه}}
{{اصلی|اسماعیلیه}}
اسماعیلیه نام فرقه‌هایی است که پس از [[امام صادق(ع)]] به [[امامت]] فرزندش اسماعیل یا نواده‌اش [[محمد بن اسماعیل]] اعتقاد دارند.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> به‌ اعتقاد مبارکیه و قرامطه از فرقه‌های اسماعیلیه، امامِ پس از جعفر بن محمد، محمد بن اسماعیل است چراکه اسماعیل‌ جانشین‌ امام‌ صادق‌(ع‌) بوده‌ و چون او در زمان‌ حیات‌ پدرش فوت‌ کرده‌، امام‌ صادق(ع) امامت‌ را به‌ محمد فرزند وی سپرده‌ است‌. به اعتقاد آنان پس‌ از امامت [[حسنین(ع)]] جایز نیست‌ که‌ امامت‌ از برادر به‌ برادر منتقل‌ شود.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> [[سعد بن عبدالله اشعری]] این اعتقاد را به اسماعیلیه خالصه یا خطابیه نیز نسبت داده است.<ref> اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۸۱.</ref> برخی از اسماعیلیه نیز معتقدند اسماعیل بن جعفر از دنیا نرفته است بلکه او [[مهدی|مهدی موعود]] است.<ref> نگاه کنید به اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۷۹.</ref> با این حال در منابع اسماعیلی و آثار [[قاضی‌ نعمان‌]]، نص روایت قطعی درباره امامت‌ اسماعیل‌ نیامده است.<ref> حبیبی مظاهری، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ۶۵۰.</ref> هرچند که [[جعفر بن منصور الیمن]] داعی اسماعیلی اواخر قرن‌ سوم‌ و اوایل‌ قرن‌ چهارم‌ احادیثی را بدون‌ ذکر سلسله راویان‌، درباره امامت‌ اسماعیل‌ گردآورده‌ است‌.<ref> جعفر بن‌ منصور الیمن‌، سرائر و اسرار النطقاء، ۱۴۰۴ق، ص‌۲۵۶.</ref> همچنین در برخی‌ منابع‌ آمده است که‌ [[فاطمیان|خلفای فاطمی]] نخست‌ به‌ جای اسماعیل‌، برادرش‌ [[عبدالله افطح]] را امام‌ معرفی‌ می‌کرده‌اند سپس‌ از این‌ امر عدول‌ کرده‌ و امامت‌ اسماعیل‌ را مطرح‌ ساختند.<ref> ابن‌حزم‌، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۵۹.</ref>  
اسماعیلیه نام فرقه‌هایی است که پس از [[امام صادق(ع)]] به [[امامت]] فرزندش اسماعیل یا نواده‌اش [[محمد بن اسماعیل]] اعتقاد دارند.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> به‌ اعتقاد مبارکیه و قرامطه از فرقه‌های اسماعیلیه، امامِ پس از جعفر بن محمد، محمد بن اسماعیل است چراکه اسماعیل‌ جانشین‌ امام‌ صادق‌(ع‌) بوده‌ و چون او در زمان‌ حیات‌ پدرش فوت‌ کرده‌، امام‌ صادق(ع) امامت‌ را به‌ محمد فرزند وی سپرده‌ است‌. به اعتقاد آنان پس‌ از امامت [[حسنین(ع)]] جایز نیست‌ که‌ امامت‌ از برادر به‌ برادر منتقل‌ شود.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> [[سعد بن عبدالله اشعری]] این اعتقاد را به اسماعیلیه خالصه یا خطابیه نیز نسبت داده است.<ref> اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۸۱.</ref> برخی از اسماعیلیه نیز معتقدند اسماعیل بن جعفر از دنیا نرفته است بلکه او [[مهدی|مهدی موعود]] است.<ref> نگاه کنید به اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۷۹.</ref> با این حال در منابع اسماعیلی و آثار [[قاضی‌ نعمان‌]]، نص روایت قطعی درباره امامت‌ اسماعیل‌ نیامده است.<ref> حبیبی مظاهری، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ۶۵۰.</ref> هرچند که [[جعفر بن منصور الیمن]] داعی اسماعیلی اواخر قرن‌ سوم‌ و اوایل‌ قرن‌ چهارم‌ احادیثی را بدون‌ ذکر سلسله راویان‌، درباره امامت‌ اسماعیل‌ گردآورده‌ است‌.<ref> جعفر بن‌ منصور الیمن‌، سرائر و اسرار النطقاء، ۱۴۰۴ق، ص‌۲۵۶.</ref> همچنین در برخی‌ منابع‌ آمده است که‌ [[فاطمیان|خلفای فاطمی]] نخست‌ به‌ جای اسماعیل‌، برادرش‌ [[عبدالله افطح]] را امام‌ معرفی‌ می‌کرده‌اند سپس‌ از این‌ امر عدول‌ کرده‌ و امامت‌ اسماعیل‌ را مطرح‌ ساختند.<ref> ابن‌حزم‌، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۵۹.</ref>  
کاربر ناشناس