کاربر:Ahmadnazem/صفحه تمرین 1

از ویکی شیعه


رده:الگوهای تاریخی

الگوهای ۱۴ معصوم







گاه‌شمار حکومت‌های ایران قبل از اسلام
حکومت‌های ایران قبل از اسلام
نام حکومت دورهٔ حکومت بنیان‌گذار
ماد آغاز قرن۸ ق.م - ۵۵۰ ق.م دیاکو
هخامنشی ۵۵۹ ق.م - ۳۳۰ ق.م کوروش
سلوکیان ۳۳۰ ق.م - ۱۲۹ ق.م سلوکوس یکم
اشکانیان ۲۵۶ ق.م - ۲۲۴ م اشک یکم
ساسانیان ۲۲۴ م. - ۶۵۲ م. اردشیر بابکان


گاه‌شمار حکومت‌های ایران پس از اسلام
حکومت‌های ایران پس از اسلام
نام حکومت دورهٔ حکومت بنیان‌گذار
خلفای راشدین ۱۶ - ۴۰ ابوبکر
بنی‌امیه ۴۱ - ۱۳۰ معاویه
بنی‌عباس ۱۳۱ - ۲۰۵ سفاح
طاهریان ۲۰۵ - ۲۵۹ق طاهر ذوالیمینین
صفاریان ۲۴۷ - ۲۸۷ق یعقوب لیث
علویان طبرستان ۲۵۰ - ۳۱۶ق داعی کبیر
سامانیان ۲۶۱ - ۳۸۹ق نصر اول
زیاریان ۳۱۵ - ۴۶۲ق مرداویج پسر زیار
آل بویه ۳۲۰ - ۴۴۰ق عمادالدوله علی
غزنویان ۳۸۸ - ۵۵۵ق سلطان محمود
سلجوقیان ۴۲۹ - ۵۹۰ طغرل بیک
خوارزمشاهیان ۴۷۰ - ۶۱۷ق انوشتکین غرجه
ایلخانان ۶۵۴ - ۷۳۶ق هولاکو خان
تیموریان ۷۷۱ - ۹۰۳ق تیمور گورکانی
صفویان ۹۰۷ - ۱۱۳۳ق شاه اسماعیل اول
افغانان ۱۱۳۳ - ۱۱۴۲ محمود افغان
افشار ۱۱۴۸ - ۱۱۶۱ق نادرشاه
زند ۱۱۶۳ - ۱۲۰۹ق کریم خان زند
قاجار ۱۲۰۹ - ۱۳۴۵ق آقامحمدخان
پهلوی ۱۳۴۵ق (۱۳۰۴ش)- ۱۳۵۷ش رضا شاه
جمهوری اسلامی ۱۳۵۷ش- ... امام خمینی



حکومت‌های شیعیان

نام حکومت


ادریسیان
علویان طبرستان
قرمطیان
زیدیان یمن
فاطمیان
آل بویه
حمدانیان
بنی‌مزید
اسماعیلیان نزاری
بنی حمود
سربداران
مرعشیان
کیائیان
صفویه
عادل‌شاهیان
قطب‌شاهیان
نظام‌شاهیان
مشعشعیان
سلطنت خداداد میسور
جمهوری اسلامی ایران

دورهٔ حکومت


۱۷۲ - ۳۶۳ق
۲۵۰ - ۹۶۰ق
۲۶۱ - قرن ۵ق
۲۸۴ - ۱۳۸۲ق
۲۹۷ - ۵۶۷ق
۳۱۳ - ۴۴۰ق
۲۹۳ - ۳۹۴ق
۴۰۳ - ۵۴۵ق
۴۸۸ - --ق
۴۰۷ - ۴۵۰ق
۷۳۶ - ۷۸۸ق
۷۶۰ - ۹۹۰ق
۷۶۹ - ۱۰۰۰ق
۹۰۶ - ۱۱۳۵ق
۸۹۵ - ۱۰۹۷ق
۹۱۸ - ۱۰۹۸ق
۸۹۶ - ۱۰۰۷ق
۸۴۵ - ۱۱۵۰ق
۱۱۷۵ - ۱۲۱۳ق
۱۳۵۷ - --ش

بنیان‌گذار


ادریس بن عبدالله(۱۷۲-۱۷۵ق)
حسن بن زید(۲۵۰-۲۷۰ق)
حمدان قرمط(۲۶۱-؟)
یحیی بن حسین(۲۸۴-۲۹۸ق)
عبیدالله المهدی(۲۹۷-۳۲۲ق)
عمادالدوله علی(۳۱۳-۳۲۸ق)
عبداللّه بن حمدان(۲۹۳-۳۱۷ق)
سند الدوله(۴۰۳-۴۰۸ق)
حسن صباح(۴۸۸-۵۵۷ق)
علی بن حمود(۴۰۷-۴۰۸ق)
عبدالرزاق باشتینی(۷۳۶-۷۳۸ق)
میربزرگ(۷۶۰-۷۸۰ق)
سید علی کیا(۱۳۶۷-۱۳۸۹ق)
شاه اسماعیل(۹۰۶-۹۳۰ق)
یوسف عادل شاه(۸۹۵-۹۱۶ق)
قلی قطب شاه(۹۱۸-۹۴۰ق)
ملک احمد(۸۹۶-۹۱۴ق)
سید محمد مشعشع(۸۴۵-۸۷۰ق)
حیدر علی خان بهادر(۱۱۳۴-۱۱۹۷ق)
امام خمینی(۱۳۵۷-۱۳۶۸ش)



بنی امیه

حاکمان

عنوان


معاویه بن ابی سفیان
یزید بن معاویه
معاویة بن یزید
مروان بن حکم
عبدالملک بن مروان
ولید بن عبدالملک
سلیمان بن عبدالملک
عمر بن عبدالعزیز
یزید بن عبدالملک
هشام بن عبدالملک
ولید بن یزید
یزید بن ولید
ابراهیم بن الولید
مروان بن محمد

دورهٔ سلطنت


۴۱-۶۰
۶۰-۶۴
۶۴-۶۴
۶۴-۶۵
۶۵-۸۶
۸۶-۹۶
۹۶-۹۹
۹۹-۱۰۱
۱۰۱-۱۰۵
۱۰۵-۱۲۵
۱۲۵-۱۲۶
۱۲۶-۱۲۶
۱۲۶-۱۲۷
۱۲۷-۱۳۲

وزرا و امرای سرشناس

مغیرة بن شعبه ثقفی
زیاد بن ابیه
عمرو عاص
مسلم بن عقبه مری
عبیدالله بن زیاد
حجاج بن یوسف ثقفی

رویدادهای مهم

صلح امام حسن
واقعه عاشورا
واقعه حره
آتش زدن کعبه
قیام مختار
قیام زید بن علی
قیام ابومسلم خراسانی


بنی مروان

حاکمان

عنوان


مروان بن حکم
عبدالملک بن مروان
ولید بن عبدالملک
سلیمان بن عبدالملک
عمر بن عبدالعزیز
یزید بن عبدالملک
هشام بن عبدالملک
ولید بن یزید
یزید بن ولید
ابراهیم بن الولید
مروان بن محمد

دورهٔ سلطنت


۶۴-۶۵
۶۵-۸۶
۸۶-۹۶
۹۶-۹۹
۹۹-۱۰۱
۱۰۱-۱۰۵
۱۰۵-۱۲۵
۱۲۵-۱۲۶
۱۲۶-۱۲۶
۱۲۶-۱۲۷
۱۲۷-۱۳۲

وزرا و امرای سرشناس

عبیدالله بن زیاد
حجاج بن یوسف ثقفی

رویدادهای مهم

قیام مختار
قیام زید بن علی


بنی‌عباس
خلفا

عنوان


سفاح عباسی
منصور عباسی
مهدی عباسی
هادی عباسی
هارون عباسی
امین عباسی
مأمون عباسی
معتصم عباسی
واثق عباسی
متوکل عباسی
منتصر
مستعین
معتز
مهتدی
معتمد
معتضد
مکتفی
مقتدر
قاهر
راضی
متقی عباسی
مستکفی
مطیع
طائع
قادر
عبدالله قائم
مقتدی
مستظهر
مسترشد
منصور راشد
مقتفی
مستنجد
مستضی
احمد ناصر
ظاهر
مستنصر
مستعصم

دورهٔ سلطنت


۱۳۲-۱۳۶
۱۳۶-۱۵۸
۱۵۸-۱۶۹
۱۶۹-۱۷۰
۱۷۰-۱۹۳
۱۹۳-۱۹۸
۱۹۸-۲۱۸
۲۱۸-۲۲۷
۲۲۷-۲۳۲
۲۳۲-۲۴۷
۲۴۷-۲۴۸
۲۴۸-۲۵۲
۲۵۲-۲۵۵
۲۵۵-۲۵۶
۲۵۶-۲۷۸
۲۷۸-۲۸۹
۲۸۹-۲۹۵
۲۹۵-۳۲۰
۳۲۰-۳۲۲
۳۲۲-۳۲۹
۳۲۹-۳۳۳
۳۳۴-۳۳۳
۳۳۴-۳۶۳
۳۶۳-۳۸۱
۳۸۱-۴۲۲
۴۲۲-۴۶۷
۴۶۷-۴۸۷
۴۸۷-۵۱۲
۵۱۲-۵۲۹
۵۲۹-۵۳۰
۵۳۰-۵۵۵
۵۵۵-۵۶۶
۵۶۶-۵۷۵
۵۷۵-۶۲۲
۶۲۲-۶۲۳
۶۲۳-۶۴۰
۶۴۰-۶۵۶

وزرا و امرای سرشناس

ابومسلم خراسانی
ابوسلمه خلال
یحیی بن خالد برمکی
فضل بن یحیی برمکی
جعفر بن یحیی برمکی
حمید بن قحطبه طائی
علی بن عیسی بن ماهان
فضل بن ربیع
فضل بن سهل
طاهر بن حسین
عضدالدوله دیلمی
عیسی بن یزید جلودی
...

امامان هم‌عصر

امام صادق علیه‌السلام
امام موسی کاظم علیه‌السلام
امام رضا علیه‌السلام
امام جواد علیه‌السلام
امام هادی علیه‌السلام
امام حسن عسکری علیه‌السلام
امام مهدی عجل الله تعالی فرجه

رویدادهای مهم

قیام محمد نفس زکیه
واقعه فخ

خلفای فاطمی
نام لقب سال آغاز حکومت
عبید الله بن حسین عبیدالله المهدی ۲۹۷ق/ ۹۰۹م
ابوالقاسم محمد قائم بامرالله ۳۲۲/ ۹۳۴
ابوطاهر اسماعیل منصور بالله ۳۳۴/ ۹۴۶
معد بن منصور معز لدین الله ۳۴۱/ ۹۵۳
ابومنصور نزار عزیز بالله ۳۶۵/ ۹۷۵
ابو علی منصور حاکم بالله (بامرالله) ۳۸۶/ ۹۹۶
ابوالحسن علی ظاهر لاعزاز دین الله ۴۱۱/ ۱۰۲۱
ابوتمیم معد مستنصر بالله ۴۲۷ /۱۰۳۶
ابوالقاسم احمد المستعلی بالله ۴۸۸ /۱۰۹۴
ابو علی منصور آمر باحکام الله ۴۹۵ /۱۱۰۱
ابوالمیمون عبدالمجید حافظ لدین الله ۵۲۴ /۱۱۳۰
ابو منصور اسماعیل ظافر بامرالله ۵۴۴ /۱۱۴۹
ابوالقاسم عیسی فائز بنصر الله ۵۴۹ /۱۱۵۴
ابو محمد عبدالله عاضد لدین الله ۵۵۵ /۱۱۶۰


درگیری‌های شیعیان و اهل سنت شهر بغداد در عصر آل بویه[۱]
حادثه سال علت حادثه منبع
درگیری و فتنه – غارت کرخ ۳۳۸ تعصب اهل سنت ابن کثیر، ج۱۱، ص۲۲۱ و ابن جوزی ج۴، ص۷۵
درگیری ۳۴۰ تعصب مذهبی ابن کثیر، همان، ص۲۲۴ و ابن جوزی، همان، ص۸۴
درگیری – قتل ۳۴۶ سب صحابه ابن کثیر، همان، ص۲۳۲
درگیری و تعطیلی نماز جماعت ۳۴۷ تعصب مذهبی ابن جوزی، ج۱۴، ص۱۲۶
درگیری و فتنه ۳۴۸ ابن کثیر، همان، ص۲۳۴
درگیری و قتل ۳۴۹ ابن کثیر، همان، ص۲۳۶
درگیری ۳۵۰ عیاران تنوخی، ج۱، ص۴۸
درگیری و قتل ۳۵۳ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۲۵۳ و ابن جوزی، همان، ص۱۵۵
درگیری ۳۵۳ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۲۵۳ و ابن جوزی، همان، ص۱۵۵
درگیری ۳۵۴ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۲۵۴
ظهور دعوت قائم (عباسی نزد اهل سنت – علوی نزد شیعه) ۳۵۷ مسکویه، ج۶، ص۲۸۶
فتنه ۳۵۹ عاشورا و غدیر ابن جوزی، همان، ص۱۹۶
درگیری ۳۶۰ تعصب سبکتکین برضد شیعه مسکویه، همان، ص۳۴۸
آتش سوزی ۳۶۰ تعصب اهل سنت مسکویه، همان، ص۳۵۱
درگیری – غارت کرخ ۳۶۱ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۲۷۱
درگیری و غارت کرخ ۳۶۲ قتل یک سنی ابن کثیر، همان، ص۲۷۳
درگیری ۳۶۳ تعصب سنی و شیعه مسکویه، همان، ص۳۷۴
درگیری و غارت کرخ ۳۶۳ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۲۷۵
درگیری و سوزاندن و قتل و تخریب محله کرخ ۳۶۴ تعصب اهل سنت مسکویه، همان، ص۴۰۰
درگیری و قتل و تخریب ۳۷۹ عیاران ذهبی، ج۳، ص۱۰
درگیری، آتش، قتل در محله کرخ و تخریب ۳۸۰ تعصب ابن جوزی، همان، ص۳۴۴
درگیری و فتنه ۳۸۱ مراسم غدیر خم ابن کثیر، همان، ص۳۱۰
منع برگزاری رسوم شیعه و سنی ۳۸۲ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۳۱۱ و ابن جوزی، همان، ص۳۶۳
درگیری ۳۸۴ عیاران ابن جوزی، همان، ص۳۶۹
تقابل و رفاقت ۳۹۰ عاشورا، غدیر مسکویه، همان، ص۴۰۱
درگیری ۳۹۱ تعصب مسکویه، همان، ص۴۵۲
درگیری و فتنه ۳۹۲ عیاران ابن کثیر، همان، ص۳۳۰ و ابن جوزی، همان، ص۳۳
منع برگزاری رسوم شیعه و سنی ۳۹۳ عاشورا مسکویه، همان، ص۵۲۷
عدم تأیید منصب قاضی‌القضاتی برای سیدابواحمد موسوی از سوی خلیفه ۳۹۴ اقتدار خلیفه ابن اثیر، ج۸، ص۲۰
درگیری، آتش، قتل، محله کرخ، تبعید شیخ مفید ۳۹۸ قرآن ابن مسعود، سب صحابه و تعرض به شیخ مفید ابن کثیر، همان، ص۳۳۸ و ابن جوزی، ج ۱۵، ص۵۹
رسمی بودن مراسم عاشورا ۴۰۲ وزیر طرفدار شیعه ابن جوزی، همان، ص۸۲
درگیری ۴۰۳ ابن جوزی، همان، ص۹۱
درگیری و فتنه ۴۰۶ عاشورا و تندروی برخی شیعه ابن کثیر، همان، ج۱۲، ص۲ و ابن جوزی، همان، ص۱۱۱
آتش سوزی بارگاه امام حسین(ع) ۴۰۷ ابن جوزی، همان، ص۱۲۰
درگیری و فتنه و اعلامیه القادر ۴۰۸ تعصب اهل سنت ابن کثیر، همان، ج۱۲، ص۶ و ابن جوزی، همان، ج۱۵، ص۱۲۵
درگیری و تبعید شیخ مفید ۴۱۵ برخورد با عامل خلیفه ابن جوزی، همان، ص۱۶۷
درگیری و سوزاندن خانه سیدمرتضی ۴۱۶ عیاران ابن جوزی، همان، ص۱۷۱
آتش‌سوزی کرخ و تعرض به سیدمرتضی ۴۱۷ محرم ابن کثیر، همان، ص۲۰ و ابن جوزی، همان، ص۱۷۵
درگیری و اعلامیه خلیفه بر ضد شیعه و تشیع ۴۲۰ عزل خطیبان شیعه مسجد براثا ابن کثیر، همان، ص۲۶ و ابن جوزی، همان، ص۱۹۹
درگیری و قتل (دو بار) ۴۲۱ عاشورا ابن کثیر، همان، ص۲۸ و ابن جوزی، همان، ص۲۰۴
درگیری و غارت کرخ (دو بار) ۴۲۲ تعصب برای صحابه و خلفا و غدیر ابن کثیر، همان، ص۳۱ و ابن جوزی، همان، ص۲۱۴ – ۲۱۹
درگیری ۴۲۳ عاشورا ابن جوزی، همان، ص۲۲۲
درگیری و محدودیت برای شیعه در کرخ ۴۲۴ تعصب اهل سنت ابن جوزی، همان، ص۲۳۶
درگیری و منع آب برای کرخ ۴۲۵ تعصب اهل سنت ابن کثیر، همان، ص۳۶ و ابن جوزی، همان، ص۲۴۰
فتنه ۴۲۶ ابن کثیر، همان، ص۳۸
درگیری ۴۲۹ تعصب بر ضد واژه شاهنشاه برای امیران آل بویه ابن کثیر، همان، ص۴۳ و ابن جوزی، همان، ص۲۶۴
درگیری و حمله غزنویان به ری ۴۳۲ تعصب اهل سنت ابن کثیر، همان، ص۴۹ و ابن جوزی، همان، ص۲۷۷
اعلامیه خلیفه مثل اعلامیه سال ۴۰۸ ۴۳۳ تعصب بر ضد شیعه و... ابن جوزی، همان، ص۲۷۹
درگیری و حمله عامه به یهود ۴۳۷ ابن جوزی، همان، ص۳۰۲
درگیری و قتل و عدم حج عراقی‌ها ۴۳۹ ابن کثیر، همان، ص۴۹ و ابن جوزی، همان، ص۳۰۸
درگیری ۴۴۰ ابن جوزی، همان، ص۵۶ و ابن جوزی، همان، ص۳۰۸
منع عاشورا و پذیرش شیعه ۴۴۱ برگزاری مراسم عاشورا ابن کثیر، همان، ص۵۹ و ابن جوزی
صلح شیعه و سنی ۴۴۲ اتحاد (ترحم بر صحابه و زیارت قبور امامان) ابن کثیر، همان، ص۶۱ و ابن جوزی، همان، ص۳۲۵
درگیری ۴۴۳ شعارهای شیعی و سب صحابه و زیارت ابن کثیر، همان، ص۶۲ و ابن جوزی، همان، ص۳۲۹
درگیری ۴۴۴ سب صحابه ابن جوزی، همان، ص۳۳۵
درگیری و فتنه ۴۴۵ سب صحابه ابن کثیر، همان، ص۶۴ و ابن جوزی، همان، ص۳۴۰
درگیری و قتل بین شیعه و سنی – درگیری بین اشاعره و حنابله ۴۴۷ شعارهای شیعی ابن کثیر، همان، ص۶۶ و ابن جوزی، همان، ص۳۴۷
منع شیعه از مراسم و شعارها ۴۴۸ غلبه سلجوقیان ابن کثیر، همان، ص۶۸ و ابن جوزی، ج۱۶، ص۷


ایلخانان
سلاطین
عنوان دورهٔ سلطنت
هلاکوخان ۶۶۳-۶۵۱
باقاخان ۶۶۳-۶۸۰
احمد تکودار ۶۸۳-۶۸۱
ارغون ۶۹۰-۶۸۳
گیخاتو ۶۹۴-۶۹۰
بایدو ۶۹۴-۶۹۴
غازان‌خان ۷۰۳-۶۹۴
اولجایتو ۷۱۶-۷۰۳
ابوسعید ۷۳۶-۷۱۶
وزرا و امرای سرشناس
خواجه نصیر الدین طوسی
شمس الدین محمد جوینی
خواجه صدرالدین احمد
خواجه رشیدالدین فضل الله
چهره‌های سرشناس هم‌عصر
خواجه نصیر الدین طوسی
علامه حلی
...
رویدادهای مهم
شکست اسماعیلیان
سقوط خلافت عباسی
...


سلجوقیان

سلاطین بزرگ سلجوقی

عنوان


طغرل
آلب ارسلان
ملکشاه
برکیارق
ابو شجاع محمد
سنجر

دورهٔ سلطنت


۴۲۹-۴۵۵
۴۵۵-۴۶۵
۴۶۵-۴۸۵
۴۸۵-۴۹۸
۴۹۸-۵۱۱
۵۱۱-۵۵۲

شاخه سلجوقیان عراق

عنوان


محمود بن محمد
داوود بن محمود
طغرل ثانی
مسعود
ملکشاه ثانی
محمد ثانی
سلیمان شاه
ارسلان شاه
طغرل سوم

دورهٔ سلطنت


۵۱۱-۵۲۵
۵۲۵-۵۲۶
۵۲۶-۵۲۹
۵۲۹-۵۴۷
۵۴۷-۵۴۷
۵۴۷-۵۵۴
۵۵۴-۵۵۶
۵۵۶-۵۷۱
۵۷۱-۵۹۰

وزرا و امرای سرشناس

نظام الملک طوسی
مجد الملک قمی
سعد الدین آوجی

...

چهره‌های سرشناس هم‌عصر

عبدالجلیل قزوینی رازی
ابن شهرآشوب
فضل بن حسن طبرسی

...

رویدادهای مهم

پایان بخشیدن به قدرت آل بویه
غلبه بر امپراتور روم در جنگ ملازگرد

...


صفویان
شاهان
عنوان دورهٔ سلطنت
شاه اسماعیل اول ۹۰۷- ۹۳۰
شاه طهماسب اول ۹۳۰- ۹۸۴
شاه اسماعیل دوم ۹۸۴- ۹۸۵
شاه محمد خدابنده ۹۸۵- ۹۹۶
شاه عباس اول ۹۹۶- ۱۰۳۸
شاه صفی ۱۰۳۸- ۱۰۵۲
شاه عباس دوم ۱۰۵۲- ۱۰۷۷
شاه سلیمان ۱۰۷۷- ۱۱۰۵
شاه سلطان حسین ۱۱۰۵- ۱۱۳۵
چهره‌های سرشناس هم‌عصر
مقدس اردبیلیمیرداماد میرفندرسکیمحمدتقی مجلسیمحمدباقر مجلسیمحقق کرکیشیخ بهائیشیخ حر عاملیسید نعمت‌الله جزایریملاصدرا
حوادث مهم
جنگ چالدرانصلح آماسیهمعاهده زهابحمله افغان‌ها


سربداران

حاکمان

عنوان


امیر عبدالرزاق باشتینی
وجیه الدین مسعود باشتینی
محمد آیتیمور
کلواسفندیار
شمس الدین فضل الله
یحیی کرابی
خواجه ظهیر کرابی
حیدر قصاب
لطف الله فرزند پهلوان امیرمسعود
حسن دامغانی
نجم الدین علی مؤید

دورهٔ حکومت


۷۳۶ تا ۷۳۸
۷۳۸ تا ۷۴۵
۷۴۵ تا ۷۴۷
۷۴۷ تا ۷۴۹
۷۴۹ تا ۷۴۹
۷۵۳ تا ۷۵۹
۷۵۹ تا ۷۶۰
۷۶۰ تا ۷۶۱
۷۶۱ تا ۷۶۲
۷۶۲ تا ۷۶۶
۷۶۶ تا ۷۸۳

رهبران مذهبی

شیخ خلیفه مازندرانی
شیخ حسن جوری
درویش هندوی مشهدی
سید عزالدین سوغندی
درویش عزیز جوری
درویش رکن الدین
داود سبزواری
...

علمای هم‌عصر

شهید اول
...






امامان مدت زندگی و دوره امامت خلفای هم‌عصر
امام علی(ع) مدت زندگی: (۲۳قبل از هجرت-۴۰ق) ابوبکرعمر بن خطابعثمان بن عفان
دوره امامت: ۱۱-۴۰ق
امام حسن(ع) مدت زندگی: (۳-۵۰ق) ابوبکرعمر بن خطاب • عثمان بن عفان • امام علی • معاویه بن ابی سفیان (۴۱-۶۱ق)
دوره امامت: ۴۰-۵۰ق
امام حسین(ع) مدت زندگی: (۴-۶۱ق) ابوبکرعمر بن خطاب • عثمان بن عفان • امام علی • امام حسن • معاویه بن ابی سفیان • یزید بن معاویه
دوره امامت: ۵۰-۶۱ق
امام سجاد(ع) مدت زندگی: (۳۸-۹۵ق) امام علی • امام حسن • معاویه بن ابی سفیان • یزید بن معاویه • معاویه بن یزید • مروان بن الحکم (۶۴-۶۵ق) • عبدالملک بن مروان (۶۵-۸۶ق) • ولید بن عبدالملک (۸۶-۹۶ق)
دوره امامت: ۶۱-۹۵ق
امام باقر(ع) مدت زندگی: (۵۷-۱۱۴ق) معاویه بن ابی سفیان • یزید بن معاویه • معاویه بن یزید • مروان بن الحکم • عبدالملک بن مروان • ولید بن عبدالملک • سلیمان بن عبدالملک (۹۶-۹۹ق) • عمر بن عبدالعزیز (۹۹-۱۰۱ق) • یزید بن عبدالملک (۱۰۱-۱۰۵ق) • هشام بن عبدالملک (۱۰۵-۱۲۵ق)
دوره امامت: ۹۵-۱۱۴ق
امام صادق(ع) مدت زندگی: (۸۲-۱۴۸ق) عبدالملک بن مروان • ولید بن عبدالملک • سلیمان بن عبدالملک • عمر بن عبدالعزیز • یزید بن عبدالملک • هشام بن عبدالملک • ولید بن یزید (۱۲۵-۱۲۶ق) • ولید بن عبدالملک (۱۲۶-۱۲۶ق) • ابراهیم بن الولید (۱۲۶-۱۲۷ق) • مروان بن محمد (۱۲۷-۱۳۲ق) • ابوالعباس سفاح (۱۳۲-۱۳۶ق) • منصور دوانیقی (۱۳۶-۱۵۸ق)
دوره امامت: ۱۱۴-۱۴۸ق
امام کاظم(ع) مدت زندگی: (۱۲۸-۱۸۳ق) مروان بن محمد • ابوالعباس سفاح • منصور دوانیقی • مهدی عباسی (۱۵۸-۱۶۹ق) • هادی عباسی (۱۶۹-۱۷۰ق) • هارون‌الرشید (۱۷۰-۱۹۳ق)
دوره امامت: ۱۴۸-۱۸۳ق
امام رضا(ع) مدت زندگی: (۱۴۸-۲۰۳ق) منصور دوانیقی • مهدی عباسیهادی عباسیهارون‌الرشیدامین عباسی (۱۹۳-۱۹۸ق) • مأمون عباسی (۱۹۸-۲۱۸ق)
دوره امامت: ۱۸۳-۲۰۳ق
امام جواد(ع) مدت زندگی: (۱۹۵-۲۲۰ق) امین عباسی • مأمون • المعتصم بالله (۲۱۸-۲۲۷ق)
دوره امامت: ۲۰۳-۲۲۰ق
امام هادی(ع) مدت زندگی: (۲۱۲-۲۵۴ق) مأمون • المعتصم بالله • الواثق بالله (۲۲۷-۲۳۲ق) • متوکل (۲۳۲-۲۴۷ق) • منتصر (۲۴۷-۲۴۸ق) • مستعین (۲۴۸-۲۵۲ق) • معتز (۲۵۲-۲۵۵ق)
دوره امامت: ۲۲۰-۲۵۴ق
امام عسکری(ع) مدت زندگی: (۲۳۲-۲۶۰ق) متوکل • منتصر • مستعین • معتز • مهتدی (۲۵۵-۲۵۶ق) • معتمد (۲۵۶-۲۷۸ق)
دوره امامت: ۲۵۵-۲۶۰ق
امام زمان(عج) مدت زندگی: (۲۵۵ق-...) خلفا تا پایان غیبت صغرا • معتز • مهتدی • معتمد • معتضد (۲۷۸-۲۸۹ق) • مکتفی (۲۸۹-۲۹۵ق) • مقتدر (۲۹۵-۳۲۰ق) • قاهر (۳۲۰-۳۲۲ق) • راضی (۳۲۲-۳۲۹ق)
دوره امامت: ۲۶۰ق-...









روزشمار حوادث پس از عاشورا
سال ۶۰ قمری
۱۰ محرم واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع)، اهل بیت(ع) و یارانش
۱۱ محرم محرم حرکت اسرا به سوی کوفه
۱۱ محرم دفن شهدا توسط بنی اسد (از اهل غاضریه)
۱۲ محرم دفن شهدا بنابر نقلی دیگر
۱۲ محرم ورود کاروان اسرای کربلا به کوفه
۱۹ محرم حرکت کاروان اسیران از کوفه به شام
۱ صفر ورود اهل بیت(ع) و سر مطهّر امام حسین(ع) به شام
۲۰ صفر اربعین حسینی
۲۰ صفر ورود اهل بیت امام(ع) به کربلا
۲۰ صفر بازگشت اهل بیت امام(ع) از شام به مدینه بنا بر برخی اقوال


روزشمار واقعه عاشورا
سال ۶۰ قمری
۱۵ رجب مرگ معاویه
۲۸ رجب خروج امام حسین (ع) از مدینه
۳ شعبان ورود امام(ع) به مکه
۱۰ رمضان رسیدن نخستین نامه‌های کوفیان به امام(ع)
۱۲ رمضان رسیدن ۱۵۰ نامه از کوفیان به امام(ع) توسط قیس بن مُسْهِر، عبدالرحمان ارحبی و عُمارَة سَلُولی
۱۴‌رمضان وصول نامه سران و اهالی کوفه به امام(ع) توسط هانی بن هانی سبیعی و سعید بن عبدالله حنفی
۱۵ رمضان خروج مسلم از مکه به سوی کوفه
۵ شوال ورود مسلم بن عقیل به کوفه
۱۱ ذی‌القعده نامه مسلم‌بن عقیل به امام حسین و دعوت از ایشان برای آمدن به کوفه
۸ ذیحجه خروج امام حسین(ع) از مکه و قیام مسلم بن عقیل در کوفه
۹ ذیحجه شهادت مسلم بن عقیل در کوفه
سال ۶۱ قمری
۱ محرم یاری خواستن امام از عبیدالله بن حر جعفی و عمرو بن قیس در قصر بنی‌مقاتل
۲ محرم ورود کاروان امام(ع) به کربلا
۳ محرم ورود عمر بن سعد به کربلا با سپاه چهار هزار نفری
۶ محرم یاری خواستن حبیب بن مظاهر از بنی اسد برای یاری امام حسین(ع) و ناکامی او در این مأموریت
۷ محرم بستن آب بر روی امام حسین(ع) و یارانش و پیوستن مسلم بن عوسجه به امام حسین(ع)
۹ محرم ورود شمر بن ذی الجوشن به کربلا و امان‌نامه شمر به فرزندان ام‌البنین
۹ محرم اعلام جنگ لشکر عمر سعد به امام(ع) و مهلت خواستن حضرت از عمر سعد
۱۰ محرم واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع)، اهل بیت(ع) و یارانش
۱۱ محرم حرکت اسرا به سوی کوفه و دفن شهدا توسط بنی اسد (از اهل غاضریه)
۱۲ محرم ورود کاروان اسیران کربلا به کوفه (دفن شهدا بنابر نقلی)
۱۹ محرم حرکت کاروان اسیران از کوفه به شام
۱ صفر ورود اهل بیت(ع) و سر امام حسین(ع) به شام
۲۰ صفر اربعین حسینی و بازگشت اهل بیت امام(ع) به کربلا(بنا به نقلی) و مدینه(به نقل دیگر)







  1. برگرفته از مقاله هم گرایی و واگرایی در اندیشه سیاسی امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه، بارانی، محمدرضا، چلونگر، محمدعلی، فصلنامه علمی – پژوهشی شیعه شناسی، سال هفتم، شماره ۲۶، تابستان ۱۳۸۸ شمسی، ص۲۲۰ - ۲۲۵