سید محمد حسینی لواسانی تهرانی

از ویکی شیعه
اطلاعات فردی
نام کاملسید محمد حسینی لواسانی تهرانی
لقبعصّار/ آشفته تهرانی
تاریخ تولد۱۲۶۴ق
محل زندگیتهران و مشهد
تاریخ وفات۹ محرم ۱۳۵۶ق
محل دفنایوان طلای حرم امام رضا(ع)
شهر وفاتمشهد
اطلاعات علمی
استادانمیرزای شیرازی، ملا محمدکاظم خراسانی، میرزا حسین نوری، محمدحسن آشتیانی، حسین خلیلی تهرانی، شریعت اصفهانی، سید مهدی قزوینی
شاگردانمیرزا احمد بن صالح بادکوبه‌‎ای، سید عبدالاعلی سبزواری
محل تحصیلحوزه علمیه تهران، حوزه علمیه کربلا، حوزه علمیه نجف
اجازه روایت ازمیرزا حسین نوری و محمد حسن آشتیانی
تألیفاتتاریخ عصار و تفسیر ناسخ‎ التفاسیر


محمد بن محمود‎ حسینی لواسانی تهرانی (۱۲۶۴-۱۳۵۶ق/۱۸۴۸-۱۹۳۷م)، معروف به عَصّار و آشفته تهرانی، حکیم، متکلم، فقیه، اصولی، شاعر و مفسّر شیعی. وی از میرزای شیرازی، ملا محمدکاظم خراسانی و... بهره برد و از بزرگانی چون میرزا حسین نوری و محمدحسن آشتیانی اجازه روایت دریافت کرد.

نسب

خانواده آشفته در اصل مازندرانی بوده‌‎اند. پدر وی حاج سید محمود لواسانی ابتدا در لواسان می‎‌زیسته، سپس به تهران مهاجرت کرده است.[۱]

او خود در کتاب تاریخ عصار و مقدمه تفسیر ناسخ‎ التفاسیر، زادگاه و تاریخ تولد خود را بدین شرح بیان کرده است: «در سال جلوس ناصرالدین ‎شاه قاجار بر تخت سلطنت یا سال بعد از آن [۱۲۶۴-۱۲۶۵ق/۱۸۴۸-۱۸۴۹م] در تهران زاده شدم».[۲]

تخلص

وی نخست «ناظم» تخلص داشته و سپس آن را به «آشفته تهرانی» و در اواخر به «عصار» تغییر داده است.[۳]

زندگی‌نامه

آشفته تهرانی، علوم مقدماتی را در تهران فرا گرفت، و در ۱۳ سالگی همراه استاد خود به طالقان رفت و پس از مدتی به تهران بازگشت و در مدرسه مروی نزد شیخ محمدحسن چاله‌میدانی برادر ملا جعفر چاله‌میدانی و ملا اسماعیل قره‌باغی به فراگیری معالم الاصول و شرح لمعه پرداخت.

در ۱۲۸۹ق پس از گذراندن دوره‎‌های سطح و درس خارج از تهران به کربلا عزیمت کرد و در حوزه‌‎های درس عالمان و فقیهان آن زمان از جمله زین‎ العابدین مازندرانی (درگذشت۱۳۰۹ق) مرجع تقلید شیعیان هند و مازندران شرکت کرد و در مدینه با خالد ‎پاشا حاکم وقت مدینه ماند و کتاب التحفة المدنیة فی العروض را در ۱۲۹۰ق نوشت.[۴]

وی به بیروت و دمشق نیز مسافرت کرد، سپس به نجف بازگشت و در ۱۲۹۶ق برای استفاده از درس میرزای شیرازی به سامرا رفت. در ۱۳۰۱ق پس از چند سال سامرا را به قصد تهران ترک کرد و سال‌ها در تهران ماند.

به گفته خود وی، پس از ۱۲ سال انزوا و گوشه ‎گیری، از تهران مهاجرت نمود و در ۲ ذی‌الحجه‎ سال ۱۳۴۰ق به مشهد وارد شد و تا پایان عمر در آن شهر، زیست.[۵][۶] وی در ۹ محرم ۱۳۵۶ق در مشهد درگذشت و در ایوان طلای حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.

اساتید و شاگردان

آشفته تهرانی در حوزه‎‌های درس عالمان بزرگی حضور داشت؛ از جمله:

  1. میرزای شیرازی
  2. ملا محمدکاظم خراسانی

وی از فقهای بزرگی هم اجازه روایت داشت که از جمله ایشان می‌توان به این معاریف اشاره داشت:

تهرانی در مدت حیات علمی خود، شاگردان زیادی تربیت کرده است که آقابزرگ به یکی از آنها به نام میرزا احمد بن صالح بادکوبه‌ای[۸] اشاره کرده است.

آثار

آشفته در طول زندگی خویش فعالیت علمی بسیار داشته و آثار فراوان نگاشته که به گفته خود او بسیاری از آنها یا به سرقت رفته و یا در نقل و انتقال از جایی به جای دیگر از میان رفته است.[۹]

پانویس

  1. عبدالحسین بلاغی، مقالات الحنفا، ص۲۶۱.بلاغی، ۲۶۱؛ خانبابا مشار، فهرست چاپی فارسی، ج۵، ص۵۹۵-۵۹۶
  2. محمد عصار، تاریخ، ص۱-۲.
  3. آقابزرگ، الذریعه، ج۹، ص۷۲۴. و ج۲۴، ص۵.
  4. محمد عصار، تاریخ، ص۳ الف.
  5. محمد عصار، تاریخ، ص۴ ب.
  6. محمد عصار، تاریخ، ص۹ الف
  7. عبدالحسین بلاغی، مقالات الحنفا، ص۲۶۲؛ مدرس میرزا عبدالرحمن، مؤلفین چاپی فارسی و عربی، ص۲۸۹.
  8. آقابزرگ، الذریعه، ج۱۱، ص۷۹، و ج۱۷، ص۱۹۸.
  9. برای آگاهی از فهرست کامل آثار وی نک محمد عصار، تاریخ، ص۲۹-۳۲.

یادداشت

منابع

  • احمد منزوی، فهرست خطی فارسی.
  • آستان‎قدس، فهرست.
  • آقابزرگ، الذریعة.
  • خانبابا مشار، فهرست چاپی فارسی.
  • خانبابا مشار، مؤلفین چاپی فارسی و عربی، ج۵.
  • عبدالحسین بلاغی، مقالات‎الحنفا، تهران، ۱۳۶۹ق.
  • محمد عصار، تاریخ، نسخه خطّی آستان‎قدس، شماره ۱۳۲.
  • میرزا عبدالرحمن مدرس، تاریخ علماء خراسان، به کوشش محمدباقر ساعدی، مشهد، دیانت، ۱۳۴۱ش.

پیوند به بیرون