حامدات

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از سوره‌های حامدات)

حامدات به سوره‌های فاتحه، انعام، کهف، سبأ و فاطر گفته می‌شود که با کلمه الحَمدُلِلّه آغاز شده‌اند.[۱] به این سوره‌ها «حائات»، «حمد» و «مقاصیر قرآن» [یادداشت ۱] هم می‌گویند.[۲] گفته شده محور مشترک این سوره‌ها توحید، نبوت و معاد از اصول دین اسلام است.[۳]سیوطی در کتاب الاتقان از کتاب جمال القُرّاء نقل کرده که در قرآن ميادين(جمع میدان)، بساتين(جمع بُستان مُعَّرب بوستان به معنای باغ)، مقاصير، عرائس(جمع عروس)، ديابيج (جمع ديباج به معنای حرير و معرَّب ديبا)، و رياض( جمع روضه به معنای باغ و بوستان )ميادين قرآن، سوره‌هايی است که با «الم» آغاز می‌شود. بساتين قرآن، سوره‌هايی است که با «الر» آغاز می‌شود. مقاصیر قرآن، سوره‌های حامدات، و عرائس قرآن، سُوره‌های مُسبّحات‌، و ديابيج قرآن سوره‌های حامیمات، و رياض القرآن سوره‌های مفصلات اند. [۴]

پانویس

  1. مركز فرهنگ و معارف قرآن، دايرة المعارف قرآن كريم، ج۸، ص۴۱۸
  2. سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۲۰۱؛حجّتی، پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، ۱۳۹۵ش، ص۱۰۵.
  3. اکبرزاده، تناسب سور حامدات.
  4. سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۲۰۱.

یادداشت

  1. مقاصیر جمع مقصوره به معنای شبستان، رواق و ایوان است. (دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگ‌نامه علوم قرآن. ص۳۴۴۲.)

منابع

  • حجتی، سید محمدباقر، پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ۱۳۹۵ش.
  • دفتر تبلیغات اسلامی، «فرهنگ‌نامه علوم قرآن»، بی‌تا.
  • سیوطی، عبدالرحمن ابن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، المحقق: محمد أبو الفضل إبراهيم، الناشر: الهيئة المصرية العامة للكتاب،

الطبعة: ۱۳۹۴ق. ۱۹۷۴م،

  • مركز فرهنگ و معارف قرآن، دايرة المعارف قرآن كريم، قم، بوستان كتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۲ش.
  • اکبرزاده، فاطمه، تناسب سور حامدات، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا، ۱۳۹۲ش.