سجیل

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه

سِجّیل به‌معنای سنگ‌گِل، ویژگی سنگ‌هایی بود که خدا با آنها قوم لوط و اصحاب فیل را عذاب کرد.

سِجِّیل، سه بار در قرآن به کار رفته است. یکبار در سوره فیل و ماجرای اصحاب فیل[۱]و دو بار در داستان قوم لوط در سوره‌های هود و حجر.[۲] مفسران آن را به معنای سنگ‌گل دانسته‌اند، که خدا با آن قوم لوط و اصحاب فیل را عذاب کرده است.[۳] سجیل در لغت نیز به معنای سنگ‌گِل آمده است.[۴] به گفته علامه طباطبایی این واژه از فارسی به زبان عربی راه یافته است. به گفته او برخی آن را به معنای آتش و برخی دیگر به معنای کتاب(نوشته) دانسته‌اند.[۵] ابن هشام در سیره از برخی مفسران نقل کرده که اصل سجیل دو کلمه فارسی بوده (سنگ و گِل) که عرب آن را یکی کرده است. [۶]

گفته شده بر هر سنگی که پرندگان به سوی اصحاب فیل می‌انداختند، نام یکی از سپاهیان ابرهه نوشته شده بود.[۷] هر سنگ بدن یکی از اصحاب فیل را سوراخ می‌کرد و از طرف دیگر آن بیرون می‌آمد.[۸] بنا بر نقلی که طبری آورده، سنگ‌ها به هر کس که اصابت می‌کرد، موجب می‌شد تا بدنش به خارش افتد.[۹] گفته شده سنگ‌ریزه‌ها بزرگتر از عدس و کوچکتر از نخود بودند.[۱۰]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. سوره فیل، آیه۴.
  2. سوره هود، آیه ۸۲؛ سوره حجر، آیه۷۴.
  3. برای نمونه نگاه کنید به: طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۲۸۲؛ علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۳۴۴-۳۴۵.
  4. ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۳۲۷.
  5. علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۳۴۴-۳۴۵.
  6. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۹.
  7. ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.
  8. طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۹ق، ج۵، ص۵۴۲؛‌ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۴۱۰.
  9. طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.
  10. طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۹۳.

یادداشت

منابع

  • ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، تصحیح احمد فارس، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر، دار صادر، ۱۴۱۴ق.
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، تحقیق محمدجعفر یاحقی، محمدمهدی ناصح، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق.
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۷ق.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه محمدجواد بلاغی، تهران، انتشارات ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش.
  • طبری، محمد، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بیروت، ۱۴۱۲ق.