زنای محصنه

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه

زِنای مُحصَنه، زنای مرد یا زن همسردار است که با شرایطی تحقق پیدا می‌کند و مجازات آن سَنگسار است. زنای مُحصنه زمانی تحقق پیدا می‌کند که مرد یا زنِ همسردار به‌اصطلاح فقهی دارای «اِحصان» باشند؛ یعنی بالغ و عاقل باشند، غلام یا کنیز نباشند، با همسر خود آمیزش کرده باشند و همچنین در طول شبانه‌روز امکان آمیزش با او را داشته باشند.

مجازات زنای محصنه درصورتی سنگسار است که در آن، زناکار با فرد عاقل و بالغ زنا کند؛ در غیر این صورت مجازات صد ضربه تازیانه است.

تعریف فقهی

در فقه، به زنای مرد یا زن همسردار، «زنای مُحصَنه» می‌گویند.[۱] «مُحصَن» و «مُحصَنه» به مرد و زنی می‌گویند که دارای احصان باشد؛[۲] یعنی همسر دائم داشته باشد، با او آمیزش کرده باشد، آمیزش با او مقدور باشد، غلام یا کنیز نباشد، بالغ و عاقل باشد.[۳]

احکام

به‌فتوای فقیهان اگر اموری مانند مسافرت، حبس، بیماری‌های مانع از آمیزش جنسی، در همسر شخص زناکار، وجود داشته باشد، زنای او، محصنه نیست.[۴][منبع بهتری نیاز است]البته در صورت وجود عذر شرعی در همسر مانند حیض ، روزه و احرام بین فقها اختلاف است. [۵] همچنین اگر زن از همسرش تمکین نکند، زنای همسر او محصنه نخواهد بود.[۶]

فتوای دیگری از فقیهان در این زمینه این است که طلاق بائن سبب خروج از احصان می‌شود؛ اما در اینکه آیا طلاق رِجعی هم باعث خروج زن و مرد از احصان می‌شود، اختلاف‌نظر وجود دارد.[۷][منبع بهتری نیاز است] امام خمینی طلاق رجعی را سبب بیرون رفتن زن و مرد از احصان نمی‌داند و بر این باور است که هر کدام از آن دو اگر حکم مسئله را بداند و زنا کند حد بر او جاری می‌شود.[۸] به گفته شیخ مفید از فقهای شیعه زنای با زن شوهردار باعث حرمت ابدی (حرام بودن ازدواج مرد و زن زناکار برای همیشه) می‌شود، حتی پس از توبه و جدایی زن از شوهرش.[۹]

مجازات

در شریعت اسلامی، مجازات زنای مُحصنه با شخص عاقل و بالغ، سنگسار است.[۱۰] اگر زناکار، پیرمرد یا پیرزن باشد، قبل از سنگسار، صد ضربه تازیانه نیز بر او می‌زنند.[۱۱] حد شرعی زنای شخصی که شرایط کامل احصان را ندارد و همچنین بر پایه برخی روایات مجازات زنای محصنه با نابالغ و دیوانه صد ضربه تازیانه است.[۱۲] هر چند که برخی از فقیهان در این صورت سنگسار را نیز بعید ندانسته‌اند.[۱۳]

برخی از فقیهان معتقدند زناکاری که ازدواج کرده، ولی با همسرش آمیزش نکرده، علاوه بر صد ضربه تازیانه، تبعید هم می‌شود.[۱۴] همچنین گروهی از فقیهان می‌گویند: اگر مردی همسر خود را در حال زنا با دیگری ببیند، می‌تواند هر دو را به قتل برساند؛ ولی برخی دیگر، چنین کاری را جایز نمی‌دانند.[۱۵] امام خمینی قتل را در صورتی جایز دانسته که مرد بداند زنش با میل و رغبت به این کار تن داده است.[۱۶] و فرقی ندارد که همسر دائمی‌اش باشد یا موقت، با او آمیزش شده باشد یا نه، محصن باشند یا غیرمحصن.[۱۷]

در کتاب مقدس، مجازات زنای محصنه قتل است.[۱۸]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. شهید اول، اللمعةالدمشقیه، ۱۴۱۰ق، ص۲۵۴.
  2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۰۷.
  3. محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۱۳۷و۱۳۸.
  4. منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۱۵۱.
  5. جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الإسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۷، ص۱۲۶.
  6. گلپایگانی، مجمع المسائل، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۵۴۲.
  7. موسوی اردبیلی، فقه الحدود والتعزیرات، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۳۴.
  8. امام خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، ج۲، ص۳۴۵.
  9. مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۰۱.
  10. موسوی اردبیلی، فقه الحدود والتعزیرات، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۱۹۸.
  11. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲-۱۳۹۵ش، ج۱، ص۲۸۱.
  12. طباطبایی بروجردی، جامع احادیث الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۳۰، ص۶۳۷.
  13. امام خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۴۶۳.
  14. امام خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه مطبوعات دار العلم، ج۲، ص۴۶۴.
  15. مجله فقه اهل بیت، بی‌تا، ج۲۲، ص۱۶۷.
  16. امام خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، ج۱، ص۴۶۷.
  17. امام خمینی، تحریر الوسیله، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ج۱، ص۴۶۷.
  18. کتاب مقدس، تثنیه، ۲۲: ۲۲.

منابع

  • امام خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیله، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، بی‌تا.
  • امام خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیله، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم، بی‌تا.
  • تبریزی، جواد، اسس الحدود و التعزیرات، قم، دفتر مولف، ۱۴۱۷ق.
  • جمعی از پژوهشگران (زیر نظر سیدمحمود هاشمی شاهرودی)، موسوعة الفقه الإسلامی طبقا لمذهب أهل البیت علیهم السلام، قم، مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، ۱۴۲۳ق.
  • شهید اول، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقة فی فقه الامامیه، تحقیق علی‌اصغر مروارید و محمدتقی مروارید، بیروت، دارالتراث، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
  • شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  • طباطبایی بروجردی، حسین، جامع احادیث الشیعه، تهران، فرهنگ سبز، ۱۴۲۹ق.
  • گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسائل، قم، دارالقرآن الکریم، ۱۴۰۹ق.
  • مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، ۱۳۹۲-۱۳۹۵ش.
  • مجله فقه اهل بیت، قم، موسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، بی‌تا.
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، عبدالحسین محمدعلی بقال، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق.
  • منتظری، حسین‌علی، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، قم، ارغوان دانش، ۱۴۲۹ق.
  • موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم، فقه الحدود والتعزیرات، قم، موسسةالنشر الجامعه للمفید، ۱۴۳۷ق.