بحث:جنگ جمل

Page contents not supported in other languages.
از ویکی شیعه

«علی‌(ع) از نزدیک‌ با طلحه‌ و زبیر سخن‌ گفت‌ و به‌ زبیر، که‌ او را نصیحت‌پذیرتر می‌دانست‌، حدیثی‌ از پیغمبر را یادآوری‌ کرد و زبیر تأیید کرد و گفت‌ اگر این‌ را به‌ یاد داشتم‌، به‌ این‌ راه‌ نمی‌آمدم‌، به‌ خدا هرگز با تو نمی‌جنگم‌. آنگاه‌ به‌ عایشه‌ گفت‌ که‌ می‌خواهد جنگ‌ را ترک‌ کند، اما عبداللّه بن‌ زبیر به‌ پدر گفت‌، که‌ این‌ دو لشکر را باهم‌ روبه‌رو کرده‌ای‌ و حال‌ که‌ به‌ روی‌ یکدیگر شمشیر کشیده‌اند، می‌خواهی‌ آنان‌ را رها کنی‌؟ تو پرچم‌های‌ پسر ابی‌طالب‌ را دیده‌ای‌ که‌ به‌ دست‌ جوانان‌ دلیر است‌ و بیمناک‌ شده‌ای‌. زبیر نیز، به‌ اصرار عبداللّه‌، کفاره‌ قسم‌ خود را با آزاد کردن‌ بنده‌ای‌ داد و آماده‌ جنگ‌ شد.»

عبارت فوق در متن نوشته جنگ جمل آمده است با سه منبع. ولی دو جمله آخر یعنی اینکه «زبیر نیز به اصرار عبدالله، کفاره...» در هیچ یک از سه منبع نه تنها نیست بلکه عکس آن آمده است. یعنی زبیر به سخن فرزندش گوش نکرد و قبل از درگیری از محدوده دو لشکر خارج شد و در وادی السباع به دست ابن جرموز کشته شد و....--Fouladi (بحث) ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۵:۳۱ (EDT)


برخی انتقادات

  1. مشکل اول این است که مقاله خلاصه‌ای از مقاله دایره المعارف اسلامی است و بخشی از یک مطلب اینترنتی دیگر که به آن وصله شده، بدون اینکه به این مقالات اشاره شده باشد. اما مشکل اصلی تر این است که همین خلاصه هم خلاصه ایجاد کننده مقاله ویکی نیست بلکه تقریبا کپی مقاله جنگ جمل در ویکی فقه است. نتیجه این شده که خود مقاله دایره المعارف اسلامی که اشکالاتی از جمله بیان و زبان ارزشداورانه دارد، کاملا پاره شده و به قیمت از میان رفتن نظم تاریخی گزارش واقعه، به قطعات کوچکتری تقسیم شده است. اینجور کپی کردن مقالات تنها کیفیت کار ویکی شیعه را پایین می‌آورد. لزوم تالیف مقاله تازه حداقل در چنین موضوعاتی نیاز به استدلال ندارد.
  2. افراط در بخش بندی مقاله که باعث شده مباحث مرتبط به هم در بخش های مختلف تقسیم شود؛ برای نمونه بخش هم‌پیمانی با عایشه و اتحاد ناکثین هر دو به بحث نقش عایشه در جنگ پرداخته و مطالب جدایی نیستند.
  3. عنوان‌های مقاله سیر تاریخی مقاله را پی نمی‌گیرد و ساختار مقاله بیشتر از جنبه تحلیل و علت‌یابی نگاشته شده است. پیشنهاد می‌شود سیر تاریخی جنگ به روشنی بیشتری طرح شود و از افراط در تحلیل و تعلیل خودداری شود بخصوص از تیترهایی که حاوی تحلیل‌‌های درون فرقه‌ای است خودداری شود. مثلا به جای عناوینی مانند پیمان شکنی طلحه و زبیر از عنوان «خروج طلحه و زبیر به مکه» استفاده شود. --Kmhoseini (بحث) ‏۱۱ دسامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۲:۴۵ (IRST)

انتقاداتی دیگر

  • در این مدخل به آثار مهم در این باره مثل کتاب شیخ مفید اشاره نشده.
  • به ماجرای عبدالله بن سبأ که برخی معتقدند عامل جنگ بوده اشاره نشده است.
  • به اختلاف رویکرد شیعه و سنی در این مورد و بحث جایگاه صحابه که ناشی از این جنگ است توجه نشده است محمد کاظم حقانی فضل (بحث) ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۵، ساعت ۲۲:۳۷ (IRDT)

انتقاد دیگر

1. مقاله مورد بحث؛ فاقد سیر تاریخی می‌باشد.

2. عنوان «دیدگاه معتزله»؛ مناسب نیست.

3. در انتهای مقاله باید بحثی کلامی در مورد عدالت (خطاناپذیری) صحابه (از دیدگاه اهل سنت) و وقوع جنگ جملِ آورده شود.

4. برخی مطالب با عنوانی که در ذیل آن قرار گرفته‌اند؛ هم‌خوانی ندارد.

5. ارجاع به منابع ناقص بوده و برخی مطالب منبع ندارند. Rezapour (بحث) ‏۱۳ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۳۶ (UTC)

گفتگوی پیامبر با کشتگان جنگ

در برخی منابع از جمله الجمل شیخ مفید به گفتگوی امام با کشتگان این جنگ اشاره شده است؛ از این جریان برای اثبات سماع موتی و حیات برزخی استفاده می‌شود خوب است اشاره شود.--Shamsoddin (بحث) ‏۱۹ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۵۵ (UTC)

ساختار برای این مقاله

محور این مقاله باید جنگ جمل باشد.لذا پیشنهاد می شود در سه بخش مطالب بیاید:

۱- قبل از جنگ = ناکثین =اغاز اختلاف =اماده سازی ها = لشگر کشی ها(به بصره و..) =تلاش های امام

۲- جنگ =زمان جنگ =محل جنگ =تعداد نیروها =فرمانده ها =پی شدن شتر =مرد گوش بریده =تعداد کشته ها =مدت جنگ

۳- بعد از جنگ =عفو عمومی =گفتگوها = سرنوشت عایشه = تقسیم غنایم = بیت المال بصره = ورود به کوفه--Foadian (بحث) ‏۴ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۱۱ (+0330)

نقدها

  • در شناسه چند مطلب آمده که در متن نیست:

۱. «نخستین جنگ داخلی مسلمانان محسوب می‌شود»

۲. «جنگ جمل باعث انتقال مرکزیت خلافت مسلمین از مدینه به کوفه در عراق شد».

۳. «زمینه‌ای برای ظهور برخی نظریه‌های جدید کلامی و فقهی میان مذاهب اسلامی در باب سیاست گشت».

۴. «وجه تسمیه سپاه عایشه به ناکثین».

  • ساختار مقاله مناسب ویکی نیست. ابتدا باید به وقایع پیش از جنگ پرداخت. در بخش دوم به جزئیات جنگ و در بخش سوم درباره پیامدها سخن گفت. مقاله نباید با دیدگاه امام علی درباره انگیزه سپاه طلحه و زبیر برای جنگ آغاز شود. بلکه باید با «شعار و انگیزه» سپاه عایشه آغاز کرد و سپس واکنش امام را به شعار و سخنان آنان بازگو کرد. ضمن آنکه استفاده از عبارت «نقد امام علی به دیدگاه...» اصلا مناسب ویکی نیست.
  • برخی قسمت‌ها نیازمند منبع است، مثلا وجه تسمیه.
  • آوردن نظر معتزله چه توجیهی دارد؟ اگر هم قرار است بیاید باید به انتهای مقاله برود. ضمن آنکه در نیم‌سطری باید گفت که معتزلیان گروهی از اهل سنت‌اند.
  • عبارت‌هایی مثل «برای پیشبرد مقاصد خود» قضاوت و ارزش‌داوری دارند. --علیرضا سالوند (بحث) ‏۶ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۱۰ (+0330)

اصلاحیه

  • مدخل با وجه نامگذاری شروع شده است. و حال آنکه مدخل‌ نیازمند مقدمه است. وجه نامگذاری هم که یک خط است با مقدمه تلفیق شود.
  • اصلاح قلم مقاله.
  • بخش علت وقوع جنگ: این بخش نیز بدون مقدمه است./ اصلاح عبارت: میتوان دو دلیل را برای آتش‌افروزی مخالفان ذکر کرد/ این بخش می‌تواند به شکل یک یا دو پاراگراف در بیاید./ کروشه‌ها مثل سرعتگیره، خواننده رو از خواندن باز میدارد مانند « هر یک از دو تن [=طلحه و زبیر] کار[=خلافت] را برای خود امید می‌دارد»/ اصلاح عبارت: این نکته قابل انکار نیست که کینه‌هایی نسبت به علی(ع) وجود داشته است/
  • بخش نقد امام علی به این دیدگاه: هم پاراگراف طولانی است و هم متن روان نیست. (نیازمند بازنویسی است.)
  • بخش پیمان‌شکنی طلحه و زبیر: اصلاح عبارت (طلحه و زبیر که نخست چشم به خلافت دوخته بودند)
  • کتابشناسی
  • پانویس ها بر اساس شیوه نامه نیست.

--Alipour (بحث) ‏۶ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۳۷ (+0330)

جنگی پیش ازآغاز جنگ اصلی

  • عثمان بن حنیف و حکیم بن جبله پیش از آغاز جنگ، با ناکثین درگیر شدند. در مدخل حکیم بن جبله به آن اشاره شده است.Bahrami (بحث) ‏۲۳ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۱۶ (+0330)

سوال؟پیشنهاد

@Smnazem: پیدایش نظریه های جدید کلامی وفقهی که در شناسه به آن اشاره شده در متن وقسمت پایانی مدخل به نظرم خیلی کم رنگ است شاید بتوان کمی بیشتر توضیح داد .--Mahdi1382 (بحث) ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۱۹ (UTC)--Mahdi1382 (بحث) ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۲۰ (UTC)--Mahdi1382 (بحث) ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۲۳ (UTC)