المراقبات (کتاب)

مقاله متوسط
کپی‌کاری از منابع خوب
از ویکی شیعه
المراقبات
اطلاعات کتاب
نویسندهمیرزا جواد ملکی تبریزی
موضوعاخلاق و عرفان
زبانعربی
مجموعهیک جلد
اطلاعات نشر
تاریخ نشرچاپ اول، سال ۱۳۸۱ق


المُراقبات یا اعمال السَّنَه کتابی به زبان عربی تألیف میرزا جواد ملکی تبریزی (متوفای ۱۳۴۳ق). موضوع کتاب اخلاق مسلمانی و اصلاح ظاهر و باطن در سیر و سلوک عرفانی و دستوراتی در باب مراقبه نفس برای رسیدن به فضایل و کمالات اخلاقی برای تمام ماه‌های سال است. این کتاب نکاتی درباره برخی وقایع تاریخ اسلام، حقیقت قرآن، آداب و شرایط دعا، بعثت، غدیر، ولایت، اخلاص، اسرار حج و مباهله در خود دارد. این اثر دارای ترجمه‌های متعددی است. علامه طباطبایی صاحب تفسیر المیزان، مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته است.

ویژگی‌

عبدالکریم سروش:

«کتاب المراقبات را نه تنها خواندم، كه بلعيدم و هنوز هم وقتى بدان كتاب روح بخش مى‌نگرم، آميزه‌اى از وجد و هيبت مرا فرا مى‌گيرد و بر آفريننده‌ى آن اثر شريف، آفرين مى‌كنم».[۱]

ویژگی‌ مهم کتاب المراقبات این است که دستورات‌اش برای مراقبت و سیر و سلوک جنبۀ همگانی دارد و به کار عارف و عامی می‌آید، و اعمالی برای همه روزهای سال لحاظ شده و آثار آن را با توجه به این مراقبت بازگو نموده است. علامه طباطبایی در مقدمه‌ خود بر این کتاب، آن را بهترین کتابی می‌داند که درباره عبودیت و تقرب و مراقبت نوشته شده است.[۲]

مولف

میرزا جواد مَلکی تبریزی(متولد اواخر قرن ۱۳ یا اوایل قرن ۱۴ - ۱۳۴۳ق در تبریز) فقیه، عارف و استاد اخلاق شیعه قرن چهاردهم قمری است. اسرار الصلاة، رساله لقاء الله و حاشیه فارسی بر غایة القصوی از دیگر تألیفات اوست.[۳][۴] وی در سال ۱۳۴۳ق (۱۲ تیر ماه ۱۳۰۴) درگذشت. پیکر او در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.[۵] [۶]

انگیزه تألیف

میرزا جواد ملکی تبریزی انگیزه خود در تالیف این کتاب را تلاش و کوشش سالک برای تصحیح شرایط باطنی اصلاح اخلاق و تقویت ایمان حقیقی ذکر کرده است.[۷]

نام کتاب

مولف نام کتاب خود را به صراحت در متن آن نیاورده ولی در مقدمۀ کتاب از عبارات «مراقبات» و «اعمال» و «سنه=سال» استفاده می‌کند که نام مشهور کتاب از آنها تشکیل شده. وی می‌نویسد: «رفاقت و مدارا کردن با نفس این است که مراقب روزهای سال باشی، و به بعضی از اعمالی که در سال یک‌بار وارد شده است عمل کنی، و من در این باره مختصری می‌نویسم و از مراقبات به لازم‌ترین آنها اشاره می‌کنم.»[۸]

محتوا

در این اثر مقدّمه‌ای کوتاه درباره دعا و راز و نیاز آمده است و دوازده فصل به ازاء دوازده ماه سال و یک خاتمه و همچنین آثار و برکات روحی و معنوی آنها توضیح داده شده است.

ابواب کتاب

ترجمه‌ها

این کتاب بارها ترجمه شده که ترجمه ابراهیم محدث،[۱۰] علیرضا خسروی[۱۱]، محمودی گلپایگانی،[۱۲] محمد راستگو، میرزا حکیم خسرانی،[۱۳] کریم فیضی،[۱۴] سمیه عبدلی[۱۵] محمدجواد مولوی‌نیا و علی‌اکبر میرزایی نمونه‌ای از آن‌هاست.

پانویس

  1. «اوصاف پارسیان، نسخه متنی» سایت تبیان.
  2. ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۹۳ش، ص۹و۱۰.
  3. گلشن ابرار، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۱۶و۵۱۷.
  4. میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، سایت اندیشه قم.
  5. گلشن ابرار، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۱۸.
  6. میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، سایت اندیشه قم.
  7. ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۹۳ش، ص۲۰۹.
  8. ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۹۳ش، ص۱۹.
  9. ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۹۳ش، فهرست کتاب.
  10. ترجمه کتاب المراقبات، پاتوق کتاب فردا.
  11. ترجمه المراقبات، سایت آدینه‌بوک.
  12. ترجمه کامل المراقبات، سایت آدینه‌بوک.
  13. ترجمه المراقبات، بنیاد محقق طباطبایی.
  14. معرفی کتاب المراقبات عارف کامل میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، انجمن یاران منتظر.
  15. ترجمه المراقبات، پاتوق کتاب فردا.

منابع

  • جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، گلشن ابرار، قم، ۱۳۸۵ش.
  • ملکی تبریزی، جواد، المراقبات، نشر اخلاق، ۱۳۹۳ش.
  • ملکی تبریزی، ترجمه المراقبات، مترجم: محمودی گلپایگانی، قم، نشر لاهوت، ۱۳۹۲ش.
  • ترجمه کتاب المراقبات، پاتوق کتاب فردا، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.
  • ترجمه المراقبات، سایت آدینه‌بوک، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.
  • ترجمه کامل المراقبات، سایت آدینه‌بوک، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.
  • ترجمه المراقبات، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.
  • معرفی کتاب المراقبات عارف کامل میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، انجمن یاران منتظر، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.
  • ترجمه المراقبات، پاتوق کتاب فردا، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.
  • میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، سایت اندیشه قم، تاریخ بازدید: ۳۰ دی ۱۳۹۹ش.