آیین وهابیت (کتاب)

مقاله قابل قبول
شناسه ناقص
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از آیین وهابیت)
آیین وهابیت
اطلاعات کتاب
نویسندهجعفر سبحانی
موضوعکلام
زبانفارسی
اطلاعات نشر
ناشرانتشارات دفتر اسلامی
تاریخ نشر۱۳۶۴ش


آیین وهابیت کتابی کلامی و به زبان فارسی تألیف آیت‌الله جعفر سبحانی از عالمان شیعه در قم. او در این اثر که در ۲۰ فصل گردآوری کرده به مباحث اختلافی بین شیعیان و وهابیت پرداخته و سپس به نقد و بررسی عقائد وهابیان می‌پردازد. این اثر در مؤسسه امام صادق(ع) به چاپ رسیده و ترجمه عربی آن با عنوان «الوهابیة فی المیزان» منتشر شده است.

درباره مؤلف

آیت‌الله سبحانی تبریزی (زادهٔ ۲۰ فروردین سال ۱۳۰۸ش در تبریزمتکلم، فقیه، اصولی، مفسر شیعه و از مراجع تقلید و اساتید حوزه علمیه قم است.[۱]

هدف کتاب

مؤلف در مقدمه کتاب می‌نویسد:

«ما در این رساله، کلیات مسائل مورد اختلاف وهابیان با سائر طوائف اسلامی را عنوان کرده و از طریق کتاب و سنت، نظریه اسلام را روشن ساخته‌ایم... کتاب حاضر، سومین رساله‌ای است که به جامعه اسلامی تقدیم می‌گردد و از وهابیان و از نویسندگان وهابی در ریاض و حرمین و کلیه هواداران و سمپات‌های آنان در بلاد دیگر درخواست می‌کنیم که اگر موضع آنان در مقابل گفتار ما منفی است به نقد منطقی این کتاب بپردازند و از ضررهای این کتاب نسبت به فریب‌خوردگان خود بکاهند و در غیر این صورت مسلمانان را در حرمین شریفین آزاد بگذارند و در حرم امن الهی از آزار و آسیب دست بردارند و تبلیغات وهابی‌گری را که جز ایجاد تفرقه و دو دستگی نتیجه‌ای ندارد، رها کرده و جامعه اسلامی را به متفکران و اندیشمندان آن‌ها واگذار کنند[۲]


محتوای کتاب

مؤلف در مقدمه کتاب، اساس اسلام را بر پایه توحید و وحدت کلمه دانسته و این دو را مورد تأکید پیامبر(ص) معرفی می‌کند. وی سپس به پایه گذاری فرقه وهابیت می‌پردازد که بر اساس عقائد انحرافی و افراطی ابن تیمیه حرانی شکل گرفت و بعدها توسط محمد بن عبدالوهاب پایه‌گذاری گردید. وهابیان به تکفیر مخالفین پرداختند و تفرقه و جدایی را میان مسلمانان نهادینه ساختند.[۳]

وی سپس به معرفی ابن تیمیه از دیدگاه عالمان معاصر پرداخته که هر کدام به گونه‌ای او را مورد نکوهش و مذمت قرار داده‌اند.[۴][۵]

فصول کتاب

آیت‌الله سبحانی در ۲۰ فصل و یک خاتمه، ضمن زندگانی محمد بن عبدالوهاب به نقد و بررسی عقائد وهابیان می‌پردازد.

  • فصل اول: زندگانی ابن عبدالوهاب پایه‌گذار وهابیت
  • فصل دوم: بررسی عقائد وهابیت درباره عدم جواز بناء بر قبور انبیا و اولیاء
  • فصل سوم: بررسی عقائد وهابیت درباره عدم جواز بنای مسجد در جوار مراقد مشرفه
  • فصل چهارم: جواز زیارت قبور بر اساس قرآن و سنت
  • فصل پنجم: آثار نیک و نتایج مثبت در زیارت قبور شخصیت‌های دینی برای زائران
  • قصل ششم: جواز اقامه نماز و دعا در کنار قبور اولیای الهی
  • فصل هفتم: توسل به اولیای الهی
  • فصل هشتم: جواز نذورات برای قبور
  • فصل نهم: جواز تکریم ایام ولادت و رحلت بزرگان دین
  • فصل دهم: تبرک و طلب شفا از آثار اولیاءالله
  • فصل یازدهم: توحید در عبادت
  • فصل دوازدهم: استعانت و طلب یاری از اولیای الهی در زمان حیات
  • فصل سیزدهم: استعانت و طلب یاری از اولیای الهی پس از وفات
  • فصل چهاردهم: طلب شفاعت از اولیاءالله
  • فصل پانزدهم: رد دلایل وهابیان بر حرمت شفاعت
  • فصل شانزدهم: اعتقاد به قدرت غیبی داشتن اولیای الهی
  • فصل هفدهم: جواز قسم دادن خدا به حق اولیائش
  • فصل هجدهم: بررسی قسم خوردن به نام غیر خداوند
  • فصل نوزدهم: جوازاستغاثه به اولیای الهی در سختی‌ها و گرفتاری‌ها
  • فصل بیستم: جواز گریستن به میت قبل از دفن و پس از آن.[۶]
ترجمه کتاب با عنوان «الوهابیه فی المیزان»

در خاتمه کتاب، بحثی پیرامون جواز زیارت قبور توسط زنان و بحثی درباره اضافه لفظ «عبد» به مخلوق در نام‌گذاری افراد شده (مانند عبدعلی، عبدالحسین، عبدالرضا) و به مشروع بودن آن از قرآن و سنت پرداخته است.[۷]

چاپ

چاپ این کتاب در سال ۱۳۶۴ش در قم توسط انتشارات دفتر اسلامی صورت گرفت. ترجمه این اثر به زبان عربی توسط انتشارات مؤسسه امام صادق(ع) در قم بوده و چندین بار تجدید چاپ شده است.

ترجمه کتاب

پانویس

  1. زندگی‌نامه آیت‌الله سبحانی، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله سبحانی.
  2. سبحانی، آیین وهابیت، ۱۳۶۴ش، ص۲۲و۲۳.
  3. السبحانی، الوهابیة فی المیزان، ۱۴۲۷ق، ص۵و۶.
  4. السبحانی، الوهابیة فی المیزان، ۱۴۲۷ق، مقدمه کتاب.
  5. السبحانی، الوهابیة فی المیزان، ۱۴۲۷ق، ص۸و۱۰.
  6. السبحانی، الوهابیة فی المیزان، ۱۴۲۷ق، فهرست کتاب.
  7. السبحانی، الوهابیة فی المیزان، ۱۴۲۷ق، ص۳۱۳ به بعد.

منابع

  • السبحانی، جعفر، الوهابیة فی المیزان، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، چاپ سوم، ۱۴۲۷ق.
  • زندگی‌نامه آیت‌الله سبحانی، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله سبحانی.
  • سبحانی، جعفر، آیین وهابیت، قم، انتشارات دفتر اسلامی، ۱۳۶۴ش.