سال ۱۳۲۵ هجری شمسی

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از ۱۳۲۵ شمسی)
سال ۱۳۲۵ هجری شمسی
۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳
۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ قمری؛ ۱۹۴۶ و ۱۹۴۷ میلادی
حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی
پهلوی در ایرانمحمدرضا شاه (سلطنت: ۱۳۲۰ش ـ ۱۳۵۷ش)
بارَک‌زایی در افغانستانمحمدظاهر شاه(حکومت: ۱۳۱۲ش ـ ۱۳۵۲ش)
راج بریتانیا در هند (شامل پاکستان و بنگلادش و میانمار)(۱۲۳۷ ـ ۱۳۲۶ش/۱۸۵۷ ـ ۱۹۴۷م)
آل‌سعود در عربستانعبدالعزیز بن عبدالرحمن (حکومت: ۱۲۸۱ ـ ۱۳۳۲ش/۱۹۰۲ ـ ۱۹۵۳م)
تولدها
سید عارف حسین حسینی
وفات‌ها
سید ابوالحسن اصفهانی
سید حسین طباطبایی قمی


سال ۱۳۲۵ هجری شمسی شامل درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی، سید حسین طباطبایی قمی، میرزا مهدی اصفهانی و سیدعلی قاضی طباطبایی بود. همچنین در این سال سید محمدحسین طباطبایی از تبریز به قم رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند و دولت ایران قانون تعلیمات اجباری (آموزش و سواد اجباری و رایگان) را که به پیشنهاد سیدحسین بروجردی تعالیم دینی به آن اضافه شد، آغاز کرد.

رویدادها

  • ۲۲ فروردین (۱۱ آوریل ۱۹۴۶م): سوریه استقلال خود را از فرانسه گرفت.[۱]
  • ۲۳ تیر. گروه آرگون/ایرگون، گروه مسلح یهودی و مخالف با سرپرستی و حضور انگلیس در فلسطین، در هتل کینگ‌دیوید (ملک داود) در شهر قدس ـ‌که محل اقامت اعضای دولت تحت سرپرستی انگلیسـ بود، بمبی را منفجر کرد و ۹۲ نفر کشته شدند.[۲] سه ماه بعد، این گروه، سفارت بریتانیا را در رم، پایتخت ایتالیا منفجر کرد.[۳] [یادداشت ۱]
  • محمدظاهر، شاه افغانستان، هاشم‌خان، نخست وزیر و عموی خود را برکنار و عموی دیگر خود، محمودخان را منصوب کرد. دوران صدارت محمودخان (۱۳۲۵ ـ ۱۳۳۲ش) با برخی آزادی‌های سیاسی و اجتماعی به‌خصوص برای شیعیان همراه بود.[۴]
  • نشریه نور که توسط محمد خالصی زاده، عالم عراقی مقیم ایران، در انتقاد از محمدرضا پهلوی، شاه ایران، منتشر می‌شد، توقیف و خالصی‌زاده به یزد تبعید شد.[۵]
  • در این سال دولت ایران اعلام کرد قانون تعلیمات اجباری (آموزش و سواد اجباری و رایگان) را در کشور اجرا می‌کند. سیدحسین بروجردی، فقیه مقیم قم، از محمدتقی فلسفی، روحانیِ خطیب خواست به دیدار محمدرضا پهلوی برود و از او بخواهد تعالیم دینی را هم در کنار تعلیمات ابتدایی بگنجاند. شاه ایران، درخواست او را پذیرفت.[۶]
  • سید محمدحسین طباطبایی معروف به علامه طباطبایی، از تبریز به قم رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند.[۷]
  • آذر: پس از خروج نیروهای شوروی از آذربایجان ایران، نیروهای دولتی در ماه آذر به تبریز آمدند و حکومت حزب دموکرات، به‌ریاست سیدجعفر پیشه‌وری را پایان دادند. سران این حکومت به آذربایجان شوروی گریختند.[۸]
  • سیدحسین و سیدعلی امامی، دو برادر عضو گروه فداییان اسلام که سیداحمد کسروی، نویسنده ایرانی را در ۲۰ اسفند ۱۳۲۴ش کشته بودند، با تقاضای تعدادی از عالمان، از زندان آزاد شدند.[۹]
  • مُسلم لیگ، حزب اصلی مسلمانان هند، به رهبری محمدعلی جناح، مذاکرات استقلال و جدایی مناطق مسلمان‌نشین هند و تشکیل پاکستان (شامل پاکستان فعلی و بنگلادش) را با مهاتما گاندی، رهبر استقلال هند به پیش می‌بُرد. در ۲۲ مرداد(۱۴اوت) سال بعد (۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م) پاکستان به‌وجود آمد.[۱۰]

تولدها

درگذشت‌ها

فقیهان نامدار

فقیهان نامدار این سال عبارت بودند از:


پانویس

  1. «استقلال سوریه از فرانسه»، سایت روزنامه دنیای اقتصاد.
  2. «در خون و آتش، سگ را در لانه بزن»، سایت روزنامه اعتماد.
  3. «در خون و آتش سگ را در لانه بزن»، سایت روزنامه اعتماد.
  4. «صدارت شاه محمود خان ( ١٩۴٦- ١٩۵٣ ) و دومين تجربۀ مطبوعات آزاد»، سایت پرتو نادری.
  5. جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی ـ سیاسی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۱۲۵و۱۲۶.
  6. حمید روحانی و دیگران، خاطرات و مبارزات حجت ‎الاسلام فلسفی، ۱۳۷۶ش، ص۱۸۱تا۱۸۳.
  7. تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۱.
  8. «حل مساله آذربایجان در آذر سال ۱۳۲۵»، سایت روزنامه دنیای اقتصاد.
  9. امینی، اندیشه و عملکرد «فدائیان اسلام»، ۱۳۸۵ش، ص۲۸۱.
  10. گریوال‌، محمدعلی‌ جناح‌، قائد اعظم، ص۱۸ـ۱۹.
  11. جعفریان، «نمونه‌ای از آثار تألیفی دوست عزیز ما جناب آقای محمدتقی انصاریان»، کانال کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در تلگرام؛ «تبدیل تاریخ از شمسی به قمری»، سایت باحساب.
  12. حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۴۶.
  13. حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۷۸۵.
  14. زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰م، ج۳، ص۲۷.
  15. زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰م، ج۳، ص۳۳۵.
  16. حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۴۷.
  17. حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۷۶۷.
  18. علوی، خاطرات زندگانی آیت الله بروجردی، ۱۳۴۱ش، ص۱۱۹ و ۱۲۰.
  19. بامداد، شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، ۱۳۵۷ش، ج۵، ص۱۹۰.
  20. «مروری بر زندگانی علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطا»، سایت پگاه حوزه.
  21. گلشن ابرار، ج۴،ص۴۳۷.
  22. «نجوم امت ۲۰ «زندگانی مرحوم آیت‌الله شاهرودی» معرفی و نقد»، ص۷۰
  23. شریف رازی، آثار الحجه، ۱۳۳۳ش، ج۱، ص۳۲۲.
  24. امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ۱۴۰۸ق، ص۴۹-۵۰.
  25. شریف‌رازی، آثار الحجه، ۱۳۳۲-۱۳۳۳ش، ج ۱، ص۱۱۳
  26. دباغ، صفحات مشرقه من الجهاد الدینی و السیاسی العلماء العراق، ۱۳۷۷ش، ص۱۴۷-۱۵۸.

یادداشت

  1. سال بعد (۸ آذر ۱۳۲۶ش)، قطعنامه ۱۸۱ سازمان ملل، موسوم به «قطعنامه تقسیم فلسطین»، شامل تقسیم سرزمین فلسطین به دو بخش عرب و یهودی تصویب شد. پنج ماه بعد (۲۴ اردیبهشت ۱۳۲۷ش) و چند ساعت پیش از پایان سرپرستی بریتانیا، تشکیل کشور اسراییل اعلام شد.

منابع

  • امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۸ق.
  • امینی، داوود، اندیشه و عملکرد فدائیان اسلام، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۵ش.
  • بامداد، مهدی، شرح‌حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، تهران، نشر زوار، ۱۳۵۷ش.
  • برگمن، رونن، «در خون و آتش، سگ را در لانه بزن»، ترجمه:منصور بیطرف، سایت روزنامه اعتماد، نشر:۱۷مرداد ۱۳۹۷ش، بازدید؛۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • تاجدینی، علی، یادها و یاگارها، انتشارات پیام نور، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش.
  • جعفریان، رسول، جریانها و سازمانهای مذهبی ـ سیاسی ایران: از روی کار آمدن محمدرضاشاه تا پیروزی انقلاب اسلامی (سالهای ۱۳۲۰ـ ۱۳۵۷)، تهران، نشر علم، ۱۳۸۳ش.
  • جعفریان، رسول، «نمونه‌ای از آثار تألیفی دوست عزیز ما جناب آقای محمدتقی انصاریان»، کانال کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در تلگرام، تاریخ درج مطلب: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۷ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، نشر دفتر عقل، ۱۳۸۶ش.
  • خاطرات و مبارزات حجت‎‌الاسلام فلسفی، به کوشش سیدحمید روحانی، علی دوانی و دیگران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۶ش.
  • زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم الملایین، ۱۹۸۰م.
  • رضاخان، تسلیم، سفیر نور، لاهور، پاکستان، ۱۹۹۸م.
  • دباغ، هاشم، صفحات مشرقة من الجهاد الدینی و السیاسی العلماء العراق: الامام المجاهد الشیخ محمد الخالصی (جلد ۱)، تهران، ناشر:هاشم دباغ،‌۱۴۱۹ق.
  • شریف‌رازی، محمد، آثار الحجه (تاریخ و دائره المعارف حوزه علمیه قم)، قم، ۱۳۳۲-۱۳۳۳ش.
  • عاقلی، باقر، روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، تهران: نشر گفتار، ۱۳۷۳ش.
  • علوی، سید محمدحسین، خاطرات زندگانی آیت الله بروجردی، انتشارات اطلاعات تهران، ۱۳۴۱ش.
  • غلامی، علی، گلشن ابرار، جلد۴، چاپ اول، قم، پژوهشکده باقرالعلوم، ۱۳۸۴ش.
  • گریوال، شیرمحمد، مدخل «محمدعلی جناح، قائد اعظم»، اردو دائرةالمعارف‌ اسلامیه (دائرةالمعارف اسلامی به زبان اردو)، لاهور ۱۳۸۴ـ۱۴۱۰ق/۱۹۶۴ـ۱۹۸۹م.
  • معصومی، جواد، گوهر ادب، پرتوی از حیات علمی، عملی و معنوی استاد مدرس افغانی، قم، تهذیب، خرداد ۱۳۸۳ش.
  • «مروری بر زندگانی علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطا»، پگاه حوزه (ویژه حوزه‌های دینی)، ۳۰ فروردین ۱۳۸۶، شماره ۴۶.
  • ««نجوم امت ۲۰ (زندگانی مرحوم آیت‌الله شاهرودی) معرفی و نقد»، نور علم، شماره ۲۳، آبان ۱۳۶۶ش.
  • «محمدظاهر شاه که بود؟»، خبرگزاری میزان، نشر:۱۳۹۴/۷/۸ش، بازدید:۱/۶/۱۴۰۰ش.
  • «مرگ محمدرضا پهلوی در قاهره»، سایت روزنامه تعادل، نشر:۵مرداد ۱۳۹۹ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • «داستان یک جمهوری»، سایت روزنامه دنیای اقتصاد، نشر:۱۰مهر ۱۳۸۶ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • «پادشاهی کوتاه‌مدت در عراق»، روزنامه ابتکار، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • «پسرهای عبدالعزیز از ۲۲همسرش»، سایت مشرق، نشر:۱۸تیر ۱۳۹۱ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • «استقلال سوریه از فرانسه»، سایت روزنامه دنیای اقتصاد، نشر:۲۲فروردین ۱۳۹۷ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • «خلع ‌ملک ‌فاروق‌ از سلطنت مصر»، سایت روزنام جام‌جم، نشر:۳۱تیر ۱۳۹۲ش، بازدید:۱شهریور ۱۴۰۰ش.
  • «حل مساله آذربایجان در آذر سال ۱۳۲۵»، سایت روزنامه دنیای اقتصاد، نشر:۲۱/۹/۱۳۹۱، بازدید:۲/۶/۱۴۰۰.
  • «صدارت شاه محمود خان ( ١٩۴٦- ١٩۵٣ ) و دومين تجربۀ مطبوعات آزاد»، سایت پرتو نادری، بازدید: ۲شهریور ۱۴۰۰ش.